Aandelenopties in Nederland: Nederland dient haar regelgeving beter aan te sluiten bij concurrerende landen
Categorie: Fusies en overnames, Ondernemingsrecht
Advocaat ondernemingsrecht Dirk de Waard adviseert investeerders en bedrijven, zoals start-ups en scale-ups bij investeringen en ondernemingsrechtelijke vraagstukken. Hij schreef al eerder blogs over de wetsaanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten en de ontwikkelingen op dit gebied.
Hernieuwde aandacht in de politiek; broodnodig
De recente oproep van TechLeap en de ondernemers achter Vliegwiel.nl aan politiek Den Haag benadrukt de urgentie om het grote probleem van belasting op aandelenopties nu eindelijk eens aan te pakken. 13 maart 2025 verscheen op de website van BNR de column van VVD-kamerleden Claire Martens-America en Wendy van Eijk-Nagel waarin de VVD bepleit de regels van aandelenopties te versoepelen. De VVD schrijft:
“Veel van de start- en scale-ups hebben (nog) niet het geld om toptalent met concurrerende salarissen binnen te halen. Aantrekkelijk fiscaal beleid kan hen helpen. Denk aan de expatregeling, een regeling die zorgt dat talent naar Nederland komt en zich begeeft binnen het ecosysteem van groeibedrijven. Het feit dat omliggende landen een aantrekkelijkere variant hebben, maakt dat Nederland niet kan afhaken in de strijd om talent. Dat geldt ook voor medewerkersparticipatie. Dit houdt in dat medewerkers (een deel van) hun beloning ontvangen in aandelen of opties. In start-up ecosystemen als Silicon Valley, New York en het opkomende Singapore en Litouwen zijn aandelenopties standaard. Het biedt voordelen voor zowel werkgevers als werknemers. Werkgevers kunnen talent binden en medewerkers die de gok wagen, krijgen de kans om mee te delen in het toekomstige succes van het bedrijf.”
Beleid werknemersparticipatie niet goed geregeld
In Nederland is het fiscale beleid rondom werknemersparticipatie echter niet goed geregeld. Dit geldt niet alleen voor start-ups en scale-ups, maar voor alle ondernemingen in Nederland:
- Zo moeten medewerkers vaak al belasting betalen over aandelenopties voordat ze kunnen worden omgezet in geld na een overname of beursgang, namelijk bij uitoefening. Bij een wetswijziging in 2023 is de belasting op aandelenopties verschoven naar het moment dat zij verhandelbaar zijn.
- Werknemers moeten vaak ook belasting betalen over de geschatte waarde van hun opties en bij start-up of scale-up is die waarde nog zeer onzeker. Het is ook onmogelijk voor werknemers om een deel van hun aandelen te verkopen om de belastingdienst te betalen, zoals wel mogelijk is bij aan de beurs genoteerde bedrijven.
- Onder de huidige regels wordt het voordeel dat wordt behaald bij uitoefening van de aandelenoptie – dus bij de verkrijging van de aandelen – in de belastingheffing betrokken als voordeel uit dienstbetrekking genoten en wel als loon (in natura) tot een belastingtarief van 49,5%. Werknemers krijgen echter een lager salaris en gaan ‘mee-ondernemen’ en lopen het risico dat hun optie-belang in de toekomst niets waard blijkt te zijn. Een lager tarief is daarom gerechtvaardigd.
Hoe worden opties in concurrerende landen belast?
| Land | Belastingpercentage Loon of Capital gain | Vanaf wanneer wordt het voordeel berekend? | Wanneer moet er belasting worden betaald? | Percentage van werknemers met opties |
| Verenigde Staten | 20% capital gains | Bij conversie | Bij verkoop | 18% |
| Engeland | 10% capital gains | Bij Verkoop (discount) | Bij verkoop | 8,7% |
| Frankrijk | 30% loon | Bij Verkoop (discount) | Bij verkoop | 7,7% |
| Duitsland | 47,5% Loonbelasting | Bij Conversie | Bij Verkoop | 1,7% |
| Nederland | 49,5% Loonbelasting | Bij deblokkeren | Bij deblokkeren |
2,6% |
Geld vloeit weg uit Nederland
Het succes van de meeste ondernemingen is voor een groot deel te danken aan de kwaliteit van zijn werknemers. Veel startende ondernemingen hebben niet voldoende omzet of winst om hun werknemers aantrekkelijke salarissen betalen. Daarom willen zij hun werknemers belonen met aandelen of opties op aandelen. Zoals hierboven wordt aangetoond, gebeurt dit in Nederland maar zelden. Een zeer negatief effect is dat bij een succesvolle verkoop of beursgang, werknemers hier niet van kunnen profiteren. De investeerders, in Nederland vaak buitenlandse partijen, strijken de winsten op en het geld vloeit naar het buitenland. Hierdoor kan het geld niet worden geïnvesteerd in nieuwe startups of scale-ups.
Bij Blenheim adviseert het ondernemings- en arbeidsrecht team ondernemers en werknemers over aandelenoptieregelingen, ook wel ESOP genoemd. Daarnaast adviseren wij ook over alternatieve manieren van werknemersparticipatie zoals de Stock Appreciation Rights (SARs) lees hier en hier, en certificaten van aandelen uitgegeven door een Stichting Administratiekantoor (STAK), Wij denken graag met u mee.