29 maart 2015

Aansprakelijkheid gemeente voor schade woningen

Categorie: Aansprakelijkheidsrecht, Bestuursrecht

Grondwater komt als advocaat bouwrecht regelmatig tegen als oorzaak van schade aan woningen. In 2003 heeft de Gemeente aan een ingenieursbureau opdracht gegeven om bij een aantal woningen in de gemeente Gouda een funderingsonderzoek uit te voeren. Ook de woning en het koetshuis waren bij dit onderzoek betrokken. Doel van het onderzoek was de vraag te beantwoorden of schade bij de fundering aanwezig was en of er een noodzaak bestond tot fundering technische onderhouds- dan wel herstelmaatregelen. Advies van de funderingsdeskundige was dat voor het voldoende functioneren van de fundering onder het pand, uitgaande van een beoordelingstermijn van 25 jaar, zijn geen maatregelen ter verbetering van de fundering noodzakelijk. Wel wordt geadviseerd de samenhang in het metselwerk op orde te houden. Voorwaarde voor het handhaven van de fundering is echter wel, dat de grondwaterstand ter plaatse van de bouwkundige eenheid permanent op een voldoende hoog peil wordt gebracht.

Werk aannemer gemeente aan riolering oorzaak schade woningen

Medio 2006 hebben in opdracht van de Gemeente riolerings- en ophogingswerkzaamheden plaatsgevonden. In verband met eerdergenoemde werkzaamheden, die “droog” moesten worden uitgevoerd, was bemaling nodig. Na klachten van een aantal omwonenden over scheurvorming in hun huizen en klemmende deuren, is de bronbemaling op 17 oktober 2006 stilgelegd en is voor een andere wijze van bemalen gekozen. schade-expertisebureau heeft een schaderapport opgesteld waarin is vermeld dat naar mening van de deskundige is de grondwaterstandsverlaging waarschijnlijk de oorzaak van deze schade aan funderingen. De Gemeente is door woningeigenaren aansprakelijk gesteld voor de door haar als gevolg van de rioolwerkzaamheden geleden schade.

Bronbemaling door aannemer oorzaak verzakking woningen

Dat langdurige droogstand van houten funderingen tot aantasting van de fundering kan leiden wordt niet betwist. Evenmin is voldoende gemotiveerd betwist dat een grondwaterverlaging gedurende de periode van medio oktober tot begin juni, derhalve bijna acht maanden, tot de schade kan hebben geleid. Ook de diverse deskundigen achten een causaal verband tussen de grondwaterverlaging door de aannemer en de schade aannemelijk. De niet weersproken omstandigheid dat de woning (aan de zijde van de bronbemaling) snel na de aanvang van de bronbemaling aanzienlijk is verzakt, versterkt de conclusie dat de aan de aannemer toe te rekenen grondwaterverlaging de schade heeft veroorzaakt.

Verlaging grondwaterstand leidt tot schade aan fundering en verzakking

Nu het de panden uit ca. 1913 waren was het duidelijk dat het om oude panden ging. Onder deze omstandigheden had volgens de rechtbank de aannemer met specifieke deskundigheid op het gebied van (ondermeer) weg- en waterbouw tenminste gevergd mogen worden dat hij op enigerlei wijze had onderzocht of de geplande wateronttrekkingen risico zouden kunnen opleveren voor de betreffende panden, meer specifiek in verband met de wijze waarop deze panden waren gefundeerd. De aannemer geacht kan worden bekend te zijn met het feit dat droogstand (ernstige) schade kan veroorzaken aan houten funderingen en sprake was van een diepgelegen riool, zodat aannemelijk was dat door de bemaling droogstand van de funderingen aan de orde zou zijn.

Bij opdracht aannemer is gemeente onzorgvuldig omgegaan met belangen omwonenden

Naar het oordeel van het hof, in hoger beroep, heeft de Gemeente, die uit het rapport van de deskundige bekend was met de wijze van fundering van (ondermeer) de woning en het koetshuis en de kwetsbaarheid daarvan voor fluctuaties in de hoogte van het grondwater, zich aldus de belangen van omwonenden onvoldoende aangetrokken. Van de Gemeente had als opdrachtgever van de rioleringswerkzaamheden mogen worden verwacht dat zij in het bestek op de kwetsbaarheid van de funderingen voor grondwateronttrekkingen had gewezen. Nu de Gemeente een dergelijke waarschuwing heeft nagelaten, heeft zij in strijd gehandeld met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer van haar kon worden verwacht en dus onrechtmatig gehandeld jegens de woningeigenaren.

Schending zorgplicht gemeente bij beheer grondwaterstand reden voor schadevergoeding

De zorgplicht van de Gemeente jegens haar inwoners gaat niet zo ver dat van haar kan worden verlangd om gedurende de opdracht toezicht te houden op een professionele aannemer, noch om die aannemer steeds te instrueren en te controleren. De rechtbank verwierp ook het betoog dat de Gemeente haar zorgplicht inzake het beheer van de grondwaterstanden heeft geschonden. De rechtbank achtte op basis van de diverse hierboven aangehaalde rapporten voldoende bewezen dat de bronbemaling heeft geleid tot schade aan de fundering van de woning en het koetshuis en dat voor de omvang van de schade aan de fundering de vervanging van de gehele fundering van de woning tot uitgangspunt dient. De gemeente wordt veroordeeld tot schadevergoeding; de rechter heeft de kosten van vervanging begroot op € 107.335,– voor de woning en € 22.250,– voor het koetshuis en hierop een aftrek toegepast van 25% vanwege aftrek nieuw voor oud. Lees ook: schadevergoeding overheid.

Gerechtshof Den Haag, 16-04-2013, ECLI:NL:GHDHA:2013:BZ9954