Dit artikel is op vrijdag 14 februari gepubliceerd in het AD. Collega Mark van Weeren is advocaat in deze zaak en is door het AD om een reactie gevraagd, welke is verwerkt in onderstaand artikel.

Eigenaar autobedrijf hoorde op sterfbed dat gemeente hem onrecht aandeed: ‘Hij lachte nog één keer’

De dood van een Dordtse ondernemer werpt een schaduw over de strijd tegen gemeentelijke erfpachtbesluiten. Zijn zoon, Mustafa, vertelt over de impact van het beleid dat zijn vader tot het uiterste dreef. ,,Zijn geld, pensioen en eigenlijk zijn hele leven zaten in het bedrijf. Hij kon alle ellende niet aan. Van de stress is hij ziek geworden.’’

De dreiging dat de gemeente hun bedrijf binnenkort opdoekt, is weg. Maar van vreugde is bij Mustafa Ilgin van het gelijknamige garagebedrijf aan de Daltonstraat in Dordrecht geen sprake. Zijn vader Hatem die het bedrijf maakte tot wat het nu is, overleed bijna twee weken geleden op 59-jarige leeftijd, kort nadat hij zijn gelijk had gehaald in een rechtszaak. ,,Met zijn laatste krachten deed hij nog één keer zijn ogen open.’’

Mustafa, een van zijn zeven kinderen, is terug van de begrafenis in Turkije. De verontwaardiging over wat de gemeente Dordrecht zijn aan darm- en leverkanker overleden vader heeft aangedaan, is groot. De gemeente wilde af van de kleinere bedrijven in het gebied en besloot in 2022 de erfpacht van negen bedrijven op industrieterrein Dordtse Kil 1 op te zeggen. Het leidde tot grote consternatie. ,,De impact op mijn vader was heel groot’’, vertelt Mustafa. ,,Zijn geld, pensioen en eigenlijk zijn hele leven zaten in het bedrijf. Hij had dat met al zijn kracht opgebouwd. Hij kon alle ellende niet aan. Van de stress is hij ziek geworden.’’

Hatem, collega-ondernemer Omer Arikoc en nog een derde bedrijf namen na de aankondiging advocaat Mark van Weeren in de arm en daagden de gemeente met succes voor de rechter. Die geeft de ondernemers in een tussenvonnis voor een groot deel gelijk. ‘De gemeente heeft op geen enkele wijze de belangen van de erfpachters in kaart gebracht en bij haar afwegingen betrokken, maar hun vertrek tot uitgangspunt genomen bij het ontwikkelen van haar plannen.’

Hatem hoorde het tussenvonnis op zijn sterfbed. ,,Toen deed hij nog één keer zijn ogen open en lachte hij. Ruim een uur later overleed hij’’, zegt Mustafa, die zijn werk hoopt voort te kunnen zetten. ,,Maar dat hangt af van de vraag met hoeveel jaar we het erfpachtcontract kunnen verlengen.’’

‘Uitzonderlijk kritisch’

Advocaat Mark van Weeren van Blenheim Advocaten spreekt van een ‘uitzonderlijk kritische uitspraak’ van de rechter, die ook gevolgen heeft voor andere ondernemers in Dordrecht en andere steden die gebruikmaken van erfpacht. ,,Gemeenten sollen met de belangen van erfpachters’’, zegt hij. ,,Het gaat om hardwerkende ondernemers van wie al hun geld in hun bedrijf zit. Ze dreigen van de gepachte grond te worden gekukeld en dat kan leiden tot faillissementen.’’

Arikoc kan dat beamen. De gemeente wil een plantsoen op de hoek van de Stephensonstraat en dat bleef niet onopgemerkt. Arikoc moest van de bank in één klap een lening aflossen, omdat zijn pand waar hij al ruim twintig jaar zijn autobedrijf heeft waardeloos was geworden. Hij zat zo goed als aan de grond en vertelt dat hij zelfs zijn huis dreigde kwijt te raken. Tijdens slapeloze nachten belde hij met zijn collega’s, onder wie Hatem. ,,De gemeente heeft ons onmenselijk behandeld.’’

Zijn onbegrip is extra groot, omdat hij kort daarvoor met een gemeentelijke vergunning op zak kon uitbreiden. ,,Als ik me nou met criminele activiteiten zou hebben beziggehouden, had ik het nog kunnen begrijpen. Maar ik ben in al die jaren nooit in aanraking geweest met de politie’’, vertelt Arikoc, die apk-keuringen verricht, auto’s repareert en in- en verkoopt.

Volgens de rechtbank is de gemeente ‘volledig voorbijgegaan’ aan zijn belangen en moet ze deze alsnog laten meewegen. ‘Deze afweging moet in ieder geval bestaan uit een heroverweging van het plan om ter plaatse een groenvoorziening te creëren’, aldus de rechtbank.

Ingrijpende gevolgen

Dat de gemeente nog wel het aanbod deed om de bedrijven meer tijd te geven en de verplichting om de opstallen te slopen, zou komen te vervallen, was volgens de rechter onvoldoende. Het perspectief om de ondernemingen op een andere plek op vergelijkbare wijze voort te zetten ontbrak namelijk.

Ook heeft de gemeente zich volgens de rechtbank niet gehouden aan het gelijkheidsbeginsel. Van enkele andere bedrijven in de buurt werd namelijk wel de erfpacht verlengd. Volgens de rechtbank heeft de gemeente de gedupeerde bedrijven ‘anders behandeld dan hun buren zonder daarvoor een geldige reden te geven’.

Nieuwe gesprekken met ondernemers

Volgens advocaat Mark van Weeren volgen in maart nieuwe gesprekken en zal de gemeente nieuwe erfpachtcontracten moeten aanbieden. De gemeente Dordrecht bevestigt dat ze naar aanleiding van het tussenvonnis met de betreffende ondernemers van wie de erfpacht afgelopen is opnieuw in gesprek gaat over heruitgifte.

,,Een afspraak daarvoor is inmiddels gemaakt’’, laat een woordvoerder weten. ,,Doel is een oplossing te bereiken die rechtdoet aan de belangen van de ondernemers én de uitgangspunten van het revitaliseringsplan voor Dordtse Kil I. Het revitaliseren van de bedrijventerreinen is een belangrijke ontwikkeling voor de gemeente Dordrecht. Deze revitalisering is niet alleen afhankelijk van de beschikbaarheid van erfpachtpercelen.’’

De uitkomst van de gesprekken moet de gemeente deze zomer aan de rechtbank laten weten.