Om (conservatoir) beslag te leggen (dus ter verzekering van een beweerde vordering), moet eerst verlof worden verkregen (van de voorzieningenrechter) van de rechtbank. Dat moet met een verzoekschrift. Dit verzoekschrift moet worden opgesteld door een advocaat voor beslagleggen.
Verzoek om beslaglegging aan de rechtbank
Voorafgaand aan een bodemprocedure kan een advocaat beslag laten leggen bij de tegenpartij. Daarmee krijg je zekerheid voor verhaal van een toegewezen vordering. In het verzoek dat de advocaat doet om beslag te leggen wordt uitgelegd wat de geldvordering betreft en tegelijkertijd moet er ook bewijs worden geleverd van die vordering. De Rechtbank is streng geworden bij het beoordelen van verzoeken tot beslaglegging.
Door de advocaat dienen de bewijsstukken bij het verzoek tot beslaglegging te worden ingediend. Indien het gaat om toekomstige vorderingen, moet duidelijk gemaakt worden waarom deze opeisbaar worden en waarom het waarschijnlijk is dat deze opeisbaar worden en veelal vraagt de rechtbank om bewijs van sommatie/aansprakelijkstelling. Het verlof tot beslagleggen kan dan ook door de rechtbank worden gewijzigd of kan de rechter voorwaarden verbinden aan het leggen van beslag.
Vaak wordt gevraagd om meerdere malen beslag te leggen op een bankrekening. Het is namelijk zo dat het moment van beslagleggen bepalend is voor de vraag wat onder beslag ligt. Als ondernemer kunt u er dan natuurlijk belang bij hebben dat u vaker in de maand beslag legt, bijvoorbeeld als u weet dat de betreffende ondernemer een bepaald bedrag zal ontvangen op de bankrekening. Daar kan de voorzieningenrechter wel grenzen aan stellen. Tegelijkertijd geldt ook dat op het moment dat u beslag legt, uw wederpartij ook weet dat u mogelijk nog een keer beslag kunt leggen en, in het slechtste geval, er dus voor zorgt dat de bankrekening “leeg” blijft.
Waar kan een advocaat beslag op leggen?
Het is mogelijk om op alle vermogensbestanddelen van uw wederpartij/schuldenaar beslag te leggen. Het eigenlijke beslagleggen doet een deurwaarder in opdracht van een advocaat. De advocaat kan bijvoorbeeld opdracht geven om beslag te leggen op vastgoed, bankrekeningen, maar ook op inboedel, handelsvoorraad en op aandelen. Het is voor een advocaat beslagleggen tegenwoordig ook eenvoudiger geworden om zogenaamd bewijsbeslag te leggen. Het is een mogelijkheid om voor een procedure beslag te laten leggen op bewijsmiddelen en deze zo zeker te stellen. Dit type beslag wordt op dit moment door advocaten die beslagleggen veel gehanteerd. De beslagadvocaten van ons kantoor gebruiken dit vaak om ervoor te zorgen dat een bodemprocedure ook succesvol kan worden gevoerd.
Beslagleggen op een bankrekening – derdenbeslag
In het geval van een beslag op een bankrekening, of een andere derde, is de bank verplicht om binnen vier weken een verklaring af te leggen over wat de bank verschuldigd is aan uw wederpartij. Dit wordt ook wel een derdenverklaring genoemd. Maar u kunt ook aan andere derden denken dan de bank. Misschien weet u wel dat een derde geld schuldig is aan uw wederpartij, bijvoorbeeld door middel van een lening. Dan kunt u ook daar beslag op leggen. Als die derde niet een juiste verklaring zou afleggen, dan kan de beslagadvocaat zelfs de derde dwingen om een dergelijke verklaring af te leggen door een zogenaamde derdenverklaringsprocedure op te starten. Mocht de derde onjuist blijven verklaren, dan kan de beslagadvocaat zelfs vorderen dat de derde uiteindelijk worden veroordeeld tot betaling van het bedrag wat uw wederpartij aan u moet betalen. Dat kan een effectief middel zijn om uw wederpartij te dwingen tot openheid van zaken.
Opheffing van het beslag
Als u wordt geconfronteerd met een conservatoir beslag, dan kan een advocaat opheffing van het beslag vorderen. De opheffing van het beslag zal de advocaat vorderen in kort geding. Daarmee vraagt de advocaat aan de kort gedingrechter (voorzieningenrechter/president) om het beslag op te heffen. Als advocaat heb ik ruime ervaring met het voeren van een kort geding procedure. Belangrijk om hier te vermelden is dat voor de eisende partij een advocaat bij kort geding verplicht is.
Een kort geding wordt aangevraagd met een concept dagvaarding, waarin wordt uitgelegd waarom de vordering waarvoor beslag gelegd is ondeugdelijk is.
Het kan ook zo zijn dat het beslag onnodig is gelegd en een veel te zwaar middel is.
Indien u voor de vordering zekerheid stelt, dan dient de beslaglegger het conservatoire beslag op te heffen.
Het kan echter zo zijn dat uw wederpartij de vordering zo hoog heeft opgeklopt, dat u daarvoor geen zekerheid kunt stellen of dat het stellen van een bankgarantie simpelweg te duur is.
Indien namelijk zekerheid wordt gesteld, zal na het leggen van conservatoir beslag de beslaglegger een bodemprocedure moeten opstarten om een executoriale titel te krijgen.
Een bodemprocedure kan lang duren, maar de beslaglegger zou ook in hetzelfde kort geding een tegeneis kunnen instellen. Vaak wordt in een dergelijk kort geding het standpunt van uw wederpartij duidelijk en is het vaak ook nog mogelijk om een schikking te bereiken op de zitting. Dat hoeft natuurlijk niet, maar in veel gevallen is een minnelijke oplossing wel het beste.
Schade door beslagleggen: schade vorderen met beslagadvocaat
Vaak is een beslag ingrijpend voor de ondernemer. Als er conservatoir beslag op de bankrekening wordt gelegd, komt het vaak voor dat de huisbank de volgende dag met de ondernemer belt om te vragen wat er aan de hand is. In de algemene voorwaarden van de bank staat ook dat een beslaglegging reden kan zijn om het krediet/de financiering op te zeggen. Dat is een mogelijkheid en geen verplichting van de bank, maar de bank kan het ook aangrijpen om u op te zeggen. Van belang is dat de beslaglegger risicoaansprakelijk is. Dat wil zeggen, dat op het moment dat het beslag ten onrechte is gelegd (bijvoorbeeld omdat de beslaglegger helemaal geen vordering heeft), de beslaglegger aansprakelijk is voor alle schade die het gevolg is van het beslag. Hiertegen bestaat dan geen verweer, omdat er dan sprake is van risicoaansprakelijkheid. Soms is echter de schade van het leggen van beslag moeilijk vast te stellen. Indien er bijvoorbeeld op onroerend goed conservatoir beslag is gelegd, maar er is nooit een vonnis behaald (en de eigenaar is nooit verhuisd), dan is het moeilijk in te denken wat de schade zou kunnen zijn (behalve dan indien de bank zou opzeggen).
Vraag advies advocaat over beslagleggen
Als advocaat leg ik (met behulp van een deurwaarder) op regelmatige basis beslag voor mijn cliënten. Vaak leidt dat tot een snelle oplossing. Ook sta ik regelmatig “aan de andere kant”, en vorder ik opheffing van het beslag in kort geding. Soms kan het uit tactisch oogpunt verstandig zijn om geen kort geding op te starten, maar bijvoorbeeld een bodemprocedure te voeren.
Een ding is zeker; stilzitten bij beslaglegging is onverstandig.