27 september 2012

Recht van overpad, recht van weg en erfdienstbaarheid

Categorie: Erfdienstbaarheid, Erfpacht

Recht van uitweg of recht van overpad kan al lange tijd bestaan. Voor de gebruiker van het recht van overpad of recht van (uit)weg is dit recht vaak zeer belangrijk. Het recht van uitweg, ook wel noodweg genoemd, is overigens een wettelijk recht voor degene die ingesloten land heeft dat geen directe toegang heeft op de openbare weg. Een dergelijke eigenaar kan altijd van de buren afdwingen dat via het erf van de buren een uitweg wordt gecreëerd naar de openbare weg. Degene die gebruik maakt van het recht van overpad kan op eigen kosten ook om voor uitoefening van het recht noodzakelijke werkzaamheden te verrichten.

Overpad of erfdienstbaarheid en verjaring

De eigenaar over wiens grond het recht van overpad loopt, kan daar bezwaar tegen maken. Hij moet dat uiterlijk binnen 20 jaar doen, anders verjaart de rechtsvordering om daar bezwaar tegen te maken. Het recht van overpad kan door verjaring erfdienstbaarheid worden. Daarmee heeft de wetgever beoogd dat in het kader van de rechtszekerheid het recht (in de vorm van een erfdienstbaarheid) zich bij de feitelijke situatie hoort aan te sluiten. Het recht van overpad kan ook door en akte van vestiging (via de notaris) een erfdienstbaarheid worden. Bij verkoop van het “heersende erf, zeg maar de gebruiker van het recht, wordt het recht van overpad dan overgedragen op de koper.

Verjaring recht van overpad

Indien het gebruik te goeder trouw is, ontstaat na tien jaar van rechtswege een erfdienstbaarheid door middel van verkrijgende verjaring. De verkrijgende verjaring kan bij de notaris door middel van een akte verkrijgende verjaring ingeschreven worden in het openbare register. Als dit niet te goeder trouw is (onder bezit moet ook verstaan worden het gebruik van recht van overpad) is de verjaringstermijn 20 jaar.

Opheffing of wijziging erfdienstbaarheid

Indien eenmaal sprake is van een recht van overpad in de vorm van een erfdienstbaarheid dan kan de eigenaar over wiens erf het recht van overpad loopt proberen via de rechter opheffing of wijziging daarvan vragen. De rechter kan de inhoud van het recht van overpad wijzigen. Indien de rechthebbende op het recht van overpad een redelijk belang heeft (en blijft houden) bij dit recht, dan zal de rechter niet snel overgaan tot wijziging of opheffing van het recht van overpad. Wijziging of opheffing zal alleen uitgesproken kunnen worden op grond van onvoorziene omstandigheden of uitoefening van de erfdienstbaarheid in strijd is met het algemeen belang. Wat de kansen zijn voor opheffing of wijziging van een erfdienstbaarheid kan een vastgoed advocaat vertellen.

Onderzoek erfdienstbaarheid

Vaak is niet duidelijk hoe een erfdienstbaarheid is gevestigd. De akte kan onduidelijk zijn en als er geen akte is voor de erfdienstbaarheid – en deze van rechtswege is ontstaan – kan al helemaal onduidelijkheid bestaan over de aard, omvang en strekking van de erfdienstbaarheid. Blenheim kan voor u een onderzoek naar erfdienstbaarheid doen; dat geeft vaak meer duidelijkheid over de erfdienstbaarheid en de rechtspositie van de betrokkenen.