Erfdienstbaarheid, recht van weg, recht van overpad; uitleg advocaat vastgoed

Een erfdienstbaarheid zoals recht van weg of overpad levert soms juridisch getouwtrek op. Ik geef een korte introductie

Een erfdienstbaarheid opheffen of wijzigen

E zijn omstandigheden waarbij de rechter een erfdienstbaarheid wijzigen of opheffen, dit kan worden afgedwongen onder strikte voorwaarden, namelijk:

• bij onvoorziene omstandigheden waardoor de erfdienstbaarheid in redelijkheid niet in stand kan blijven;
• indien de erfdienstbaarheid langer dan 20 jaar bestaat en het voortbestaan van de erfdienstbaarheid in strijd is met het algemeen belang;
• indien de uitoefening van de erfdienstbaarheid onmogelijk is geworden en waarschijnlijk onmogelijk zal blijven;
• als er geen redelijk belang (meer) is bij de uitoefening van de erfdienstbaarheid. Lees ook: recht buurman en vergunning, ofwel de zgn. privaatrechtelijke belemmering.

Het is zinvol om het gesprek of opstarten van een procedure over wijziging of opheffing goed voor te bereiden met een specialist vastgoedrecht.

Vergoeding voor gebruik erfdienstbaarheid

Bij het vestigen van een erfdienstbaarheid (bijvoorbeeld recht van overpad) kan van de eigenaar van het dienende erf (eigenaar die het recht verleend of toestaat) een tegenprestatie worden bedongen, zoals betalen van een geldsom aan de eigenaar van het heersende erf (degene ten gunste waarvan het recht is gevestigd). De vergoeding voor de erfdienstbaarheid wordt wel retributie genoemd. In het tweede lid van artikel 5:70 BW is bepaald dat in de akte van vestiging aan de eigenaar van het heersende erf ook de verplichting kan worden opgelegd om aan de eigenaar van het dienende erf periodiek een geldsom te betalen, de zogenaamde retributie. Als een vergoeding voor het recht van overpad of andere erfdienstbaarheid is overeengekomen in de akte van vestiging dan maakt dit deel uit van het zakelijke recht en draagt zij een kwalitatief karakter. Soms kan de plaatselijk gewoonte ook relevant zijn voor de wijze van uitoefening van de erfdienstbaarheid. Dit laat overigens onverlet dat het mogelijk is om een vergoeding buiten die akte om over een te komen. Een dergelijke verplichting geldt overigens wel slechts tussen partijen en heeft daarover geen goederenrechtelijke rechterlijke werking. De rechtsopvolger onder bijzondere titel van de eigenaar van het heersende erf is aan die verplichting dan niet gebonden.

Recht van overpad

De eigenaar die toch een vergoeding wenst te ontvangen voor een recht van overpad of uitweg dat hij ter beschikking stelt kan dat verzoek doen bij de gebruiker er van. Levert die onderhandeling niets op dan aan de eigenaar van het dienende erf een advocaat vragen de rechter een vergoeding vast te stellen. Aan wijziging (of opheffing ) van een erfdienstbaarheid kan de rechter voorwaarden verbinden. De rechter zal toetsen of sprake is van onvoorziene omstandigheden welk met zich meebrengen dat ongewijzigde instandhouding niet verlangd kan worden van de eigenaar.

Onderhoud van het recht van overpad

Overigens kan van de gebruiker van het recht van overpad of andere erfdienstbaarheid verlangd worden dat deze de weg onderhoudt op eigen kosten. Ook kan een gebouw, beplanting of andere werken aangebracht worden door de gebruiker van het gevestigde recht (art. 5:75 BW). In de akte van vestiging van de erfdienstbaarheid kan daarvan afgeweken worden. Lees hier meer over onderzoek naar een erfdienstbaarheid.

Het team vastgoed van Blenheim adviseert u graag over een erfdienstbaarheid.