In algemene voorwaarden van de aannemer kan een arbitrageclausule zijn opgenomen. Als arbitrage op die manier overeengekomen dan is de gewone rechter niet bevoegd om te zaak te behandelen.
De Hoge Raad heeft over de geldigheid van zo’n arbitrageclausule uitspraak gedaan. De uitspraak komt er op neer dat een arbitraal beding alleen onredelijk bezwarend is en op grond van artikel 6:233 BW vernietigbaar is, indien er een specifieke motivering is waarin alle feiten en omstandigheden zijn betrokken. Met andere woorden: het onredelijk bezwarend zijn van een beding in algemene voorwaarden van aannemer moet gebaseerd zijn op bijzondere omstandigheden van het geval.
Arbitragebeding in algemene voorwaarden aannemer onredelijk bezwarend
In deze zaak vond de rechter in hoger beroep dat het arbitragebeding onredelijk bezwarend was. Die redenering gaat de Hoge Raad echter te ver. Dat blijkt uit de volgende passage:
“Het oordeel van het hof komt dan ook erop neer dat arbitragebedingen in algemene voorwaarden steeds als oneerlijk in de zin van de Richtlijn en onredelijk bezwarend in de zin van art. 6:233, aanhef en onder a, BW zijn aan te merken. (..)
Een in algemene voorwaarden voorkomend arbitragebeding wordt, zoals het hof (..) heeft onderkend, niet op grond van art. 6:236 BW zonder meer als onredelijk bezwarend aangemerkt, noch op grond van art. 6:237 BW vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Dat sluit niet uit dat, zoals het hof eveneens heeft onderkend, de rechter een dergelijk beding toch onredelijk bezwarend en derhalve op grond van art. 6:233 BW vernietigbaar acht, maar een zodanig oordeel moet dan wel steunen op een specifieke motivering waarin zijn betrokken de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval, terwijl stelplicht en bewijslast terzake in beginsel op de consument rusten. Het bestreden oordeel van het hof steunt niet op een waardering van de concrete omstandigheden van het geval maar plaatst als het ware het arbitrale beding op de zwarte lijst van art. 6:236 BW, en geeft derhalve blijk van een onjuiste rechtsopvatting.”
Regeling arbitrage in algemene voorwaarden aannemer onredelijk?
Ook heeft de Hoge Raad gekeken of het beding over de arbitrage in algemene voorwaarden oneerlijk zou zijn in de zin van richtlijn 93/13 EEG. De Hoge Raad geeft aan dat een nationale rechter op basis van de concrete omstandigheden van het geval moet onderzoeken of het arbitrale beding oneerlijk is voor de consument in de zin van de Europese richtlijn die is uitgewerkt in artikel 6:233 BW. Dat betekent dat de Europese richtlijn reeds is verwerkt in de Nederlandse wetgeving. De consument die dus een contract tekent met een aannemer moet een goed verhaal hebben om later bezwaar te kunnen maken tegen het arbitraal beding in algemene voorwaarden. Bel onze advocaat bouwrecht vrijblijvend als je een vraag hebt over een geschil met de aannemer.