Banken hebben moeite met de opkomst van bitcoins. Dat is ook niet zo verwonderlijk want het bancaire stelsel loopt met de digitale valuta gevaar. In mijn andere blog schreef ik al over “Wet- en regelgeving bitcoins”.
Bitcoinbrokers/bitcoinhandelaren komen steeds vaker in conflict met banken. Mag de bank in dit geval een rekening of bancaire relatie opzeggen? En wat als er geen andere bank een zakelijke relatie wilt aangaan? Als advocaat financieel recht kom ik o.a. de volgende vraagstukken tegen.
Opzegging bitcoinbankrekening is mogelijk
In beginsel mag een bank de bancaire relatie opzeggen. Dat staat in de voorwaarden bij de overeenkomst. Een bank kan immers niet worden gehouden om voor altijd vast te zitten aan een klant. Die opzeggingsbevoegdheid wordt wel begrensd; er moet een zwaarwegend belang zijn.
Cryptocurrency/digitale munteenheid: een verhoogd risico?
Een opzegging is niet redelijk indien er onvoldoende grondslag aanwezig is. In juridische taal wordt dat aangeduid met: “een opzegging is niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar”. Bij het bepalen hiervan wordt een belangenafweging gemaakt. Wiens belang weegt zwaarder? Dat van de bank of dat van de klant?
Een zwaarwegend belang kan bijvoorbeeld de situatie zijn waarbij de klant – door opzegging van de relatie – geen mogelijkheid meer heeft om aan het bancaire systeem deel te nemen. Iedereen heeft recht op een bankrekening en moet daartoe de mogelijkheid krijgen.
Lijdt u veel schade door de opzegging? En hoe nadelig is het voor u om over te stappen naar een andere bank? Verliest u klanten? Ook de schade als gevolg van de opzegging kan als omstandigheid worden meegerekend die bepalend is voor de uitkomst van de belangenafweging.
Digitale valuta: risico op witwassen?
De bank zal waarschijnlijk aanbrengen dat bitcoins een verhoogd risico met betrekking tot witwassen met zich meebrengt. Daardoor kan de bank haar verplichtingen uit hoofde van de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (“Wwft”) niet meer goed nakomen. Dat is een belang. Daartegenover staat dat een bedrijf zich tegen dergelijke risico’s kan wapenen door bijvoorbeeld adequate (interne) procedures door te voeren. Het risico hoeft zich dus niet te verwezenlijken, ofwel het risico kan worden gemitigeerd.
Verlenging van de opzegtermijn bij opzegging door de bank?
Afhankelijk van de zaak kan je verlenging van de opzegtermijn eisen. Verlenging zorgt voor wat meer ruimte om een nieuwe bank te zoeken.
Indien de bancaire relatie wordt opgezegd en de klant daardoor schade lijdt is het mogelijk om de rechter te verzoeken een (voorlopige) voorziening te treffen. De rechter zal de zojuist genoemde belangenafweging maken waarbij de lengte van de opzegtermijn en de mogelijkheid om naar een andere bank over te stappen meewegen in haar oordeel of sprake is van een zwaarwegend belang aan een van de zijden.