23 maart 2023

Bestemmingsplan (nu omgevingsplan) en nieuwe bestemming

Categorie: Bestemmingsplan, Bestuursrecht, Omgevingswet, Omgevinsgplan

De rechtszekerheid brengt met zich mee dat bestaand legaal gebruik overeenkomstig de bestaande situatie wordt bestemd in een omgevingsplan, voorheen een bestemmingsplan. Daarop geldt alleen een uitzondering, indien het als zodanig bestemmen van bestaand legaal gebruik op basis van nieuwe inzichten niet langer in overeenstemming is met goede ruimtelijke ordening. Indien het belang bij een nieuwe bestemming dan zwaarder weegt, dan mag de nieuwe bestemming toegekend worden, dat anders luidt dan het bestaande legale gebruik. Bestaand gebruik kan overigens ook via overgangsrecht beschermd worden. In ieder bestemmingsplan is een bepaling opgenomen voor overgangsrecht, ook in omgevingsplannen per 1 januari 2024.

Deze blog betreft een rechtszaak en  wetgeving van voor de invoering Omgevingswet per 1 januari 2024.

Woonboten in bestemmingsplan in Amsterdam

In de zaak van de woonboot Diemerzeedijk is door het Stadsdeel Oost op de locatie van de woonboot de bestemming water toegekend. De definitie van de bestemming water ontbrak echter een regeling voor de bestaande woonboten gelegen aan de Diemerszeedijk. Raad van State is er niet van overtuigd dat de door het Stadsdeel aangedragen redenen zwaarder wegen dan het belang van de woonbootbewoners als hun locatie als zodanig wordt bestemd in het bestemmingsplan.

Nieuwe bestemming door gemeente onvoldoende onderbouwd

Het weg bestemmen van bestaand gebruik in een bestemmingsplan is niet toegestaan en in strijd met de rechtszekerheid. Bij de woonboten in deze kwestie leek het wel wegbestemmen. De Gemeente (Stadsdeel Oost) meende dat dit gerechtvaardigd was, omdat rietbeplanting en de beleving van het landschap door de woonboten aangetast zou worden. Ook zouden de woonboten in de weg liggen bij het noodzakelijke baggeren en vrijhouden van de vaargeul. De historische en landschappelijke waarde van de dijk zou volgens het Stadsdeel aangetast worden door de woonboten. De Raad van State heeft deze argumenten van het Stadsdeel van tafel geveegd.

Weigering bestemming woonboten gemeente onterecht

De ecologische ontwikkeling ter plaatse is volgens de Raad van State eerst ontstaan nadat de woonboten er lagen. Uit visueel oogpunt zijn de woonboten vanaf de dijk nauwelijks zichtbaar, constateert de Raad van State. Het is niet gebleken dat de woonboten in de weg zouden liggen voor het baggeren of het vrijhouden van de vaargeul. Het beroep tegen het bestemmingsplan is derhalve gegrond verklaard en het bestemmingsplan is door de Raad van State vernietigd ter zake de bestemming water, voor zover niet voorzien is in een regeling voor de bestaande woonboten, gelegen aan de Diemerszeedijk.

Aanpassing bestemmingsplan op last van de rechter

Nu de Raad van State het beroep gegrond heeft verklaard, is het Stadsdeel opgedragen om binnen 52 weken na datum van de uitspraak een nieuw besluit te nemen tot vaststelling van het plan, met daarin een regeling voor de bestaande woonboten. De uitspraak over de woonboten en het bestemmingsplan is te vinden op de website van de raad van State onder nummer 201304665/1/R1. Na aanpassing van het bestemmingsplan door de gemeente hebben de bewoners wederom beroep aangetekend bij de Raad van State. Voor vragen over rechten en plichten voor woonbooteigenaren kunt u terecht bij onze specialist bestuursrecht.