12 september 2023

Bouwen of slopen zonder vergunning en handhaving door de gemeente met bouwstop

Categorie: Handhaving, Vergunningen

Het komt regelmatig voor dat zonder vergunning wordt gebouwd. Soms ook een (kleine) aanpassing van een bestaand bouwwerk. Of dat de aannemer in afwijking van een verstrekte vergunning toch anders bouwt dan op de vergunde bouwtekening is aangegeven. De gemeente kan in geval van een overtreding handhaven met een bouwstop. In deze blog een korte introductie over bouwen zonder vergunning.

Bouwen zonder vergunning 

In artikel 40 Woningwet is bepaald dat het verboden is te bouwen zonder een vergunning of in afwijking van een vergunning. In de Bouwverordening is bepaald (en ook in de Algemene Wet Bestuursrecht) dat de Gemeente handhavend mag optreden. Slopen of bouwen zonder vergunning of in afwijking van de vergunning kan een strafbaar feit opleveren. De maximale straf is hechtenis van maximaal vier maanden of een geldboete van maximaal € 4.500,–. Speciaal voor eigenaar van een monument: regels van monumentenrecht.

Handhaving bij bouwwerkzaamheden  zonder vergunning

De gemeente mag toezicht houden op een ;locatie waar gebouwd wordt. Een toezichthouder van de gemeente die zicht legitimeert moet je toelaten tot de bouwplaats. Indien de Gemeente wil handhaven, dan moet dat proportioneel geschieden. De bevoegde ambtenaar van de Gemeente kan voor de bouwplaats een bouwstop aankondigen. Indien ondanks een opgelegde bouwstop de aannemer toch verder gaat, dan kan proces-verbaal opgemaakt worden door de politie. Op basis daarvan kan strafrechtelijke vervolging gestart worden.

Kort geding tegen besluit tot handhaving van de gemeente

Nadat mondeling een bouwstop is opgelegd door een ambtenaar, zal dit schriftelijk nog bevestigd dienen te worden. Dat is een besluit waartegen bezwaar gemaakt kan worden bij de Gemeente. Een bezwaarprocedure kan echter maanden duren voordat er op uw bezwaar wordt beslist. In spoedeisende gevallen kan daarom beter in kort geding bij de rechter een voorlopige voorziening gevraagd worden.

Er zijn ook lichtere vormen van handhaving die de gemeente kan (en soms moet) gebruiken. De Gemeente zal dus goed moeten bepalen welke methode van handhaven in de specifieke situatie geraden is. Indien in het kader van de handhaving een beschikking wordt genomen door de Gemeente, staat altijd bezwaar en beroep open.

Legaliseren van illegale bebouwing met vergunningaanvraag

Wat zonder vergunning is gebouwd kan eventueel nog gelegaliseerd worden. Als de situatie nog gelegaliseerd kan worden dan behoort niet gehandhaafd te worden. De aannemer of eigenaar dient dan zo spoedig mogelijk een aanvraag voor (omgevings)vergunning in te dienen. Als geen aanvraag voor legalisatie wordt ingediend dan kan de gemeente, nadat een termijn voor legalisatie is gegund, alsnog tot handhaving overgaan. Lees ook: handhaving en gedogen.

Advies over legalisatie van bouwwerkzaamheden

Ons team vastgoed & overheid heeft veel ervaring met handhaving en legalisatie. Wij kunnen ook een legalisatieonderzoek voor u doen om vast te stellen of en op welke wijze legalisatie zou kunnen plaatsvinden.