FD | Dochter ABN Amro in de fout met weigeren dividendbeurshandel
Categorie: Ondernemingsrecht
Dit artikel is op 31 januari 2024 gepubliceerd op de website en in de papieren editie van het FD. Voor de totstandkoming van dit artikel sprak het FD met collega Dirk de Waard, die in deze zaak succesvol optrad voor de in het gelijkgestelde vennootschappen.
ABN Amro Clearing Bank heeft volgens het Amsterdamse Gerechtshof in 2016 op onterechte gronden omvangrijke effectentransacties geweigerd van een beursbedrijf dat zich bezighoudt met dividendarbitrage. Dat is een vorm van beurshandel in aandelen rond de dividenddatum. De fiscus en justitie onderzoeken dit al jaren op mogelijke malversaties.
De bank dreigt op te draaien voor een miljoenenschade die de beurshandelaar zegt te hebben geleden omdat zijn transacties zijn geblokkeerd. ‘Wij zijn het arrest aan het bestuderen in verband met een mogelijke cassatieprocedure bij de Hoge Raad’, is het enige wat een woordvoerder van de bank wil zeggen.
Het staat banken vrij om relaties op te zeggen. Maar de clearingdochter is volgens het hof ‘toerekenbaar tekortgeschoten’ door onder meer 98 reeds geplande beurstransacties te blokkeren ondanks een afspraak om ze toch doorgang te laten vinden.
Wanprestatie
Omdat ze niet doorgingen, hebben de beursbedrijven volgens het hof ‘wanprestatie’ gepleegd ten opzichte van hun wederpartijen, veelal grote financiële instellingen te Londen. Dat heeft hun reputatie ‘ernstig beschadigd’, aldus het arrest.
Het oordeel is opvallend omdat het transacties waren van de bedrijven van Frank H., een voormalige directeur van ABN Amro-onderdeel Fortis. De Duitser is in november in Frankfurt veroordeeld tot drie jaar en drie maanden cel vanwege zijn rol bij frauduleuze effectentransacties in de tijd dat hij in loondienst was bij de bank.
Dat het Amsterdamse hof in een civiele zaak nu in zijn voordeel beslist is een tegenvaller voor ABN Amro. De bank kreeg de rechtbank in 2019 nog mee met het oordeel dat de transacties geblokkeerd mochten worden.
‘Voor onze cliënten is dit een grote overwinning’, zegt advocaat Dirk de Waard (Blenheim advocaten) die optreedt voor de vennootschappen van Frank H. ‘We zijn op dit moment de omvangrijke schade aan het opmaken. In de schadestaatprocedure is het aan ons om de omvang van de schade te stellen en te bewijzen.’
Hoge Raad
Het oordeel van het hof volgt op een arrest van de Hoge Raad eerder deze maand in een belastingzaak die ook uitpakte in het voordeel van de beschuldigde, in dit geval de bank Morgan Stanley. Eerder keurde het hof deze beurstransacties rond dividenddatum, waar ook ABN Amro bij betrokken was, juist af.
Dividendstrippen is een techniek waarmee financiële instellingen en beleggers dividendbelasting terugvragen door bijvoorbeeld aandelen tijdelijk bij derden te parkeren of uit te lenen rond de dag waarop het dividend wordt uitbetaald. De praktijken hebben volgens de autoriteiten in heel Europa geleid tot omvangrijke verrijking ten koste van de fiscus.
In Duitsland leidden de onderzoeken naar meer dan duizend verdachten tevens tot bekentenissen en forse strafrechtelijke veroordelingen. Frank H. is de eerste ex-bankier van ABN Amro/Fortis die wegens ‘zeer ernstige belastingontduiking’ voor zijn werkgever is veroordeeld.
Transacties met jezelf
Zijn civiele zaak in Nederland tegen ABN Amro Clearing gaat over de periode na 2010 toen hij voor zichzelf was begonnen met dividendarbitrage. Het beurshandelsbedrijf dat hij en een collega hadden overgenomen van de bank liet clearingdiensten verrichten door de ABN Amro-dochter en het had kredietfaciliteiten.
Begin 2016 liet ABN Amro Clearing weten de relatie te willen beëindigen. De beursbedrijven van Frank H. hadden significante long- en shortposities in hetzelfde fonds en gingen transacties met zichzelf aan. Het systeem tegen marktmisbruik van de bank filterde de transacties eruit. Ze werden teruggedraaid als ‘strijdig met een eerlijke marktwerking’.
ABN Amro Clearing Bank vreesde mee te werken aan transacties ‘zonder enig ander economisch doel dan dividendstripping’, aldus het arrest. Het meldde de klant dat dit ‘voor de bank en haar medewerkers’ kan leiden tot ‘bestuurlijke, fiscale en strafrechtelijke sancties en daarmee grote financiële, reputationele en persoonlijke schade tot gevolg’.
Verdachtmakingen
Advocaat Dirk de Waard zegt dat er niets opmerkelijks en nieuws was aan de transacties. Hij spreekt van ‘onbewezen verdachtmakingen’. Dat H. zich bezig hield met illegale dividendstrippen bestrijdt hij.
Na een kortgeding begin 2016 zegde de bank toe alle handelsbeperkingen tot juni 2016 weer op te heffen. Het hof oordeelt niet over de aard van alle transacties rondom dividenddatum. Het stelt slechts dat ABN Amro Clearing Bank zich niet aan deze afspraken hield door daarna toch weer handelsbeperkingen op te leggen.