16 maart 2015

Flitshandel en High Frequency Trading

Categorie: DGA

Flitshandel of high frequency trading gebeurt vaak volledig geautomatiseerd. Recent heeft de AFM over de toepassing HTF op de europese markten een rapport geschreven.

Er zijn daarbij verschillende strategieën. Soms wordt er gearbitreerd/is er sprake van arbitrage, waarbij op meerdere beurzen tegelijk gehandeld wordt. Er bestaan prijsverschillen tussen verschillende beurzen en door tegelijkertijd te aan- en verkopen kan per aandeel een kleine winst worden gemaakt. Ook is het mogelijk om met koersfluctuatie en high frequency trading kleine winsten te genereren. Door gebruik van software kunnen schommelingen zo snel mogelijk worden verricht, op basis waarvan dan gehandeld wordt.

Deze strategieën zijn niet zonder kritiek. Vooral algoritmehandel staat onder nauwe belangstelling van de AFM. Als advocaat in AFM zakenmerk ik dat de AFM veel tijd heeft geinvesteerd in de toezicht op deze handel (en dus ook op de mogelijke handhaving).

De AFM heeft een uitgebreid rapport over high frequency trading gepubliceerd. In het rapport gaat de AFM bijvoorbeeld in op de verschillende strategieën, zoals market making, statistical arbitrage, low latency strategieën en latency. Ook gaat de AFM in op marktmisbruik. De AFM geeft hierover aan:

“Als zodanig kan HFT (High Frequency Trading) ook worden misbruikt voor marktmanipulatie. Vanuit dat perspectief heeft de AFM dan ook bijzondere aandacht voor HFT, zij het in het besef dat HFT op zichzelf een legitieme techniek is die onder normale omstandigheden geen marktmisbruik behelst.”

Tegelijkertijd geeft de AFM aan:

“De technologische voorsprong die HFT’ers hebben op de meeste andere partijen, werpt de vraag op of zij ook in het toepassen van manipulatieve strategieën voorop lopen.”

Enkele van die strategieën worden hier geciteerd:

Spoofing: het invoeren van een (bijvoorbeeld koop-)order in het orderboek, die niet bedoeld is om te worden uitgevoerd, waarmee de omvang van en rangorde in het orderboek resulteert in een verandering van de spread naar een ander (in dit voorbeeld: hoger) niveau.

Layering: een vorm van spoofing waarbij een handelaar aan één kant van het orderboek (bijv. de buy side) een grote hoeveelheid orders met verschillende prijslimieten inlegt. Dit om de indruk te wekken van steeds grotere druk aan één kant van het orderboek. De werkelijke intentie van deze handelaar is echter om tegenovergestelde transacties van zijn oorspronkelijk ingevoerde orders te verhandelen (in dit voorbeeld: te verkopen). De betreffende kooporders worden vervolgens vóór zij tot uitvoering komen, geannuleerd.

Blocking orders: het invoeren van grote, misleidende orders (die niet tot uitvoering leiden) aan één kant van het orderboek met het doel om een betere prijs te krijgen voor een transactie aan de andere kant van het boek.

Abusive market making: de handelaar plaatst orders op verschillende limieten. Dan verplaatst hij met een agressieve order de spread naar nieuwe limieten, waar hij ook een dominante positie heeft.

Order anticipation strategies: een handelaar zoekt naar het bestaan van grote (bijvoorbeeld) kopers, met als doel vóór die orders te kopen om zo te profiteren van de impact van die grote orders.

Momentum ignition strategies: het invoeren van een serie orders/transacties (soms samen met het verspreiden van geruchten) met als doel snel een koersverandering uit te lokken

Bij veel van deze voorbeelden gaat het om de intentie van de handelaar. Zoals de AFM ook aangeeft:

“Er kunnen legitieme redenen zijn om orders in te trekken (zoals voor het aanpassen van de orders aan veranderde marktomstandigheden, zie par. 2.1.3), maar het is niet toegestaan om orders in te leggen zonder dat de daadwerkelijke intentie bestaat om deze uit te (laten) voeren. Wanneer deze intentie ontbreekt, geeft de betreffende marktpartij namelijk een onjuiste of misleidend signaal van vraag naar aanbod in het specifieke financiële instrument. Dit kwalificeert zonder meer als marktmanipulatie.”

Beleid over over marktmanipulatie / marktmisbruik

Eerder besprak ik dat marktmanipulatie bestaat uit verschillende activiteiten. Belangrijk aspect van marktmanipulatie is het verrichten van transacties waarbij een onjuist of misleidend signaal uitgaat om de koers van een financieel instrument te manipuleren, waarbij er ook gebruik wordt gemaakt van bedrog of misleiding. De AFM geeft in haar onderzoek terecht aan dat het niet altijd duidelijk is wanneer er nu sprake is van marktmanipulatie en wanneer er nu sprake is van illegaal arbitreren/ arbitragehandel. Zo lang er sprake is van legitieme strategieën, zal de AFM niet handhavend optreden tegen high frequency traders of flitshandel. High frequency trading of flitshandel op zichzelf of algoritmestrategieën kunnen nooit gelijk worden gesteld met marktmisbruik. Dat wordt anders, indien de intentie van de handelaar is om de markt te manipuleren voor eigen gewin, dit ten nadele van de andere deelnemers. Het grensvlak kan volgens mij erg vaag zijn. Hoe kun je de intentie van de handelaar bepalen en wanneer verwordt arbitreren tot marktmanipulatie?

De AFM heeft verschillende handhavende bevoegdheden. De AFM kan bijvoorbeeld een boete opleggen, maar ook een last onder dwangsom (gericht tegen het staken van bepaalde beleggingsstrategieën. Nu het niet altijd duidelijk zal zijn wat de intenties zijn van een handelaar, is het goed te weten dat er rechtsbescherming is tegen de AFM. De AFM geeft in het rapport ook aan dat zij zal investeren in meer kennis over HTF / Flitshandel.

http://www.advocaten-amsterdam.nl/693/advocaat-afm-dnb