Advocaat Blockchain, korte introductie in de Blockchain

In deze blog bespreken wij met u de juridische facetten van de blockchaintechnologie. We trappen deze reeks af met de basisbeginselen van blockchain. De term blockchain wordt op vele verschillende wijze (mis)gebruikt, dit kan nogal verwarrend zijn. De ene keer spreekt men over virtuele valuta, dan weer over ‘smart contracts’ of over ICO’s (Inital Coin Offerings). Hoewel deze begrippen onlosmakelijk verbonden zijn met het fenomeen blockchain zeggen voorgenoemde begrippen echter niets over de werking van de blockchain. Voor ons de uitgelegen mogelijkheid de juridische en technische achtergrond hiervan kort met u te bespreken.

De blockchain nader uitgelegd

De blockchain is slechts een bestand met data, anders gezegd, een bepaalde datastructuur te vergelijken met een ‘gedistribueerd logboek’. Het logboek draait op een wereldwijd netwerk van computers (peer-to-peer) waarin gegevens ‘realtime’ worden opgeslagen en gesynchroniseerd in tegenstelling tot een klassieke centrale serverruimte.

Blockchaintechnologie laat zich het beste illustreren aan de hand van een boek. Naar analogie is een boek een reeks pagina’s. Elke pagina bevat tekst (i) bijvoorbeeld het verhaal, maar ook (ii) informatie over zichzelf bijvoorbeeld de titel. Bovenaan de pagina staat vaak het (iii) hoofdstuknummer en onderaan de pagina, (iv) de paginanummering, dat u verteld waar u zich in het boek bevindt. Deze data over data wordt ook wel ‘meta-data’ genoemd.

Net als in een boek beschikt elk blokje in een blockchainketen over een bepaalde inhoud, een titel, een paginanummering, enzovoort. Al deze blokjes kunnen op verschillende manieren met elkaar worden verbonden met onwaarschijnlijk veel verschillende uitkomsten. Blokken in de keten verwijzen naar vorige blokken, zoals de paginanummering in een boek. De paginanummering van een boek is voorspelbaar en zodoende gemakkelijk te herkennen. Indien alle pagina’s uit een boek worden geschuurd en door elkaar zouden worden gehusseld is het gemakkelijk om deze weer in de juiste volgorde te leggen aan de hand van de paginanummering. In een blockchain verwijst elk blok naar het vorige blok, niet naar een blocknummer maar naar een zogenaamde ‘vingerprint’ van het blok, welke slimmer is dan een paginanummer omdat de vingerprint zelf wordt bepaald door de inhoud van het blok. Door een vingerprint te gebruiken i.p.v. een numerieke reeks, ontstaat een efficiënte manier om gegevens te valideren. De vingerprints worden gegenereerd aan de hand van een bepaald algoritme (cryptografie). Als de vingerprints matchen met de gegevens komen de vingerprints samen in de keten.

De blockchain in de bedrijfspraktijk

Iedere computer in het netwerk zal een voorgestelde aanpassing in de reeks aan gegevens pas valideren nadat deze zelf heeft geverifieert dat de aanpassing volgens de vooraf bepaalde regels (consensus) in overeenstemming is. Doordat de synchronisatie van de gegevens peer-to-peer plaatsvindt, wordt een tussenpersoon (‘trusted third party’) overbodig nu het netwerk van computers zelfstandig de gegevens controleert. Eigenlijk vormt het logboek dat aanwezig is op elke deelnemende computer een historisch overzicht van alle aanpassing uit het verleden. Indien onverwacht één deelnemende computer uitvalt, is dat geen probleem, er zijn immers nog vele andere deelnemers (computers) in het netwerk met een kopie van het logboek en elke individuele deelnemer kan zelf de voorgestelde wijziging controleren.

Is blockchaintechnologie een gamechanger?

Blockchain maakt het dus mogelijk transacties te verrichten zonder tussenkomst van een tussenpersoon (notaris, makelaar, bank, enzovoort). Door het gebruik van cryptografie en digitale handtekeningen om identiteit en authenticiteit te bewijzen kunnen deelnemers lees- en schrijfrechten af dwingen. Het mechanisme maakt het (vooralsnog onmogelijk) moeilijk om historische transacties te manipuleren. Het systeem controleert als het ware zichzelf en zodoende worden gemanipuleerde transacties geblokkeerd.

Tot op heden zijn tussenpersonen noodzakelijk bij bijvoorbeeld handelstransacties. Zonder tussenkomst van een bank kunnen partijen geen geldelijke transacties met elkaar verrichten. Zonder tussenkomst van een notaris kunnen partijen geen aandelen aan elkaar overdragen. De tussenpersoon fungeert als het ware als een dure scheidsrechter die valideert en controleert. Hierover leest u meer in onze overige blogs over het onderwerp blockchain.

Is uw organisatie bezig met de implementatie van blockchaintechnologie en heeft vragen over de juridische gevolgen hiervan? Neem dan vrijblijvend contact op met Blenheim