11 maart 2022

Nieuwe Alcoholwet: inrichtingseisen vervallen voor horecaondernemers

Categorie: Bestuursrecht, Horeca-recht

Om alcohol te mogen schenken heeft een horecabedrijf in Nederland een Drank- en Horecawetvergunning nodig, ook wel tapvergunning genoemd. Dat wil zeggen, als u alcohol verkoopt die mensen direct bij u opdrinken. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld kantines van sportverenigingen, studentenverenigingen en buurthuizen.

Sinds juli 2021 is de Alcoholwet in werking getreden, die voortvloeit uit het Nationaal Preventieakkoord en de evaluatie van de Drank- en Horecawet. De Alcoholwet heeft de vorige Drank- en Horecawet vervagen.

De wijzigingen hebben onder meer betrekking op de inrichtingseisen, verkoop op afstand (online verkoop), prijsacties, ‘wederverstrekking’ van alcoholhoudende drank en stagemogelijkheden.

De belangrijkste wijzigingen voor horecaondernemers worden genoemd in deze blog. Een van die belangrijke wijzigingen, het vervallen van de inrichtingseisen, wordt in deze blog uitgelicht.

Eisen in het Bouwbesluit volstaan en gaan gelden voor horecalokaliteiten.

Voor horecalokaliteiten bleef alleen de minimale vloeroppervlakte-eis (35 m2) bestaan. De Alcoholwet geeft gemeenten wel de mogelijkheid om in een verordening aanvullende eisen te stellen aan deze minimumvloeroppervlakte. Bijvoorbeeld als het gaat om een rijksmonument. Ook kan de gemeente een groter minimumvloeroppervlakte vaststellen. Het zal van de betreffende gemeente afhangen of zij hiervan gebruik maakt.

Huidige regelgeving voor horeca

Onder de huidige regelgeving dienen horecabedrijven aan een aantal bouwkundige eisen te voldoen, zoals onder andere:

  • De plafondhoogte moet overal minimaal 2,40 m zijn.
  • De lucht in moet iedere 10 minuten volledig worden ververst met een op de buitenlucht aangesloten mechanische ventilatie (luchtverversingscapaciteit van 3,8 x 10-3 m3/s per m2 vloeroppervlakte).
  • Er moeten minimaal twee volledig van elkaar gescheiden toiletgelegenheden zijn met afsluitbare toiletten en een plek om handen te wassen. De deur van het afsluitbare toilet mag niet rechtstreeks uitkomen in de lokaliteit, er moet een gang of voorportaal zijn.

Met het voldoen aan deze bouwkundig eisen en minimale luchtzuivering zijn in de regel vaak flinke investeringen gemoeid.

Technische eisen aan horeca inrichting

Zowel het Bouwbesluit als de oude Drank- en Horecawet kennen technische eisen waaraan een pand moet voldoen. Deze eisen zijn echter onderling verschillend. Het Bouwbesluit kent verschillende normen voor bestaande bouw en nieuwbouw. De Drank- en Horecawet maakt dit onderscheid niet.

Zeker in een historische binnenstad zijn er geregeld situaties waarbij de regelgeving knelt. Voor de verbouwing van een pand is keurig conform de regels van het Bouwbesluit een omgevingsvergunning verleend, waarbij later blijkt dat niet wordt voldaan aan de eisen uit de oude Drank- en Horecawet. Een aanvraag drank- en horecavergunning wordt over het algemeen in een veel later stadium gedaan, vaak door de huurder (exploitant) van het pand. Op dat moment is de verbouwing van het pand al achter de rug.

Er zijn dus twee toetsmomenten voor de toetsing van deels overlappende en deels tegenstrijdige regels. Dit is belastend voor de ondernemer.

Bouwbesluit 2012 als nieuwe basis voor horeca inrichting

De eisen in het Bouwbesluit gelden voor horecalokaliteiten. Dat betekent één toetsmoment en één wijze van meten. Daarmee wordt tevens het probleem opgelost van de monumentale panden die eerder niet aan de huidige eisen konden voldoen. Ook is het probleem opgelost dat gemeenten bij vergunningverlening voor ‘droge horeca’, die geen alcohol schenkt zoals koffiezaken en lunchrooms, onterecht toetsen aan de zwaardere eisen voor de ‘natte horeca’.

Aanpassen horeca aan eisen Bouwbesluit

Het vervallen van de vorige inrichtingseisen betekent onder andere dat er minder strenge regels gelden voor het inrichten van toiletten (1). Er andere eisen worden gesteld aan de plafondhoogte (2). Het betekent ook dat de ventilatie-eis uit het Bouwbesluit is gaan gelden (3).

  1. Het benodigde aantal toiletten wordt in het Bouwbesluit afhankelijk gesteld van de gebruiksfunctie, de bezettingsgraadklasse en het gebruiksoppervlakte. In horecagelegenheden moeten tenminste twee toiletruimten aanwezig zijn. Een verplichte standaard toiletruimte moet een vloeroppervlakte van ten minste 0,9 m x 1,2 m (nieuwbouw) of 0,64m2 (bestaande bouw) hebben en moet afsluitbaar zijn met een deur. Voor bijzondere toiletten, zoals een hangtoilet, urinoirs of een rolstoeltoegankelijk toilet, gelden andere oppervlakte eisen. Het Bouwbesluit stelt geen eisen aan de inrichting van een toiletruimte. Een wastafel in de toiletgelegenheid is op grond van het Bouwbesluit dus niet verplicht. Ook is het voorportaal niet meer verplicht.
  2. Nieuw te bouwen horecagelegenheden moeten volgens het Bouwbesluit een hoogte hebben van 2,60 meter, en bestaande bouw een hoogte van 2,10 meter.
  3. De mechanische afvoer die op basis van de vorige Drank- en Horecawet geldt, is niet meer verplicht. Op basis van het Bouwbesluit is de luchtverversingscapaciteit, uitgaande van 100 personen, voor bestaande bouw gesteld op 212 dm3/s/pers (100 personen x 2,12 dm3/s/pers) en voor nieuwbouw 400 dm3/s/pers (100 personen x 4 dm3/s/pers). De capaciteit vindt u meestal op een sticker op de installatie zelf. Enkel voor nieuwbouw is vereist dat de luchttoevoer rechtstreeks van buiten komt.

Advies over eisen Bouwbesluit voor de horeca

Het bovenstaande betreft een aantal regels uit het Bouwbesluit. Voor de toepassing in een concrete situatie is het verstandig om advies in te winnen.

Bent u nu aan het verbouwen?
Wij adviseren u graag over de regelgeving.

Is uw Drank- en Horecawetvergunning recent geweigerd, al dan niet op grond van de inrichtingseisen?
Wij staan u graag ter zijde in een bezwaar- of beroepsprocedure.