30 maart 2022

Onrechtmatige inval en sluiting bedrijf

Categorie: Bestuursdwang

 

Een inval in een bedrijf heeft soms grote gevolgen. Er kan een strafzaak volgen en sluiting van het bedrijf kan gelast worden door de politie of de gemeente. Indien de verdenking onterecht is, de inval niets oplevert dan is de vraag of sluiting van het bedrijf wel terecht is. Toch wordt ook als de inval geen bewijs van strafbare feiten oplevert door de gemeente, (of burgemeester) vaak een bedrijfssluiting aangekondigd. In de wet heeft dat bestuursdwang. Tegen een voornemen tot sluiting kan een zienswijze ingediend worden. Het is raadzaam een advocaat bestuursrecht de zienswijze te laten opstellen. Door middel van de zienswijze tegen het voornemen tot sluiting kan de gemeente de ongegrondheid daarvan duidelijk gemaakt worden. Voor de strafrechtelijke aspecten dient vanzelfsprekend een strafrechtadvocaat ingeschakeld te worden.

Bedrijfssluiting als herstelmaatregel

Door een inval wordt een bedrijf geconfronteerd met het feit dat zij mogelijk zowel in een strafrechtelijke als in een bestuursrechtelijke procedure verwikkeld raakt. Het strafrecht leidt tot straffen het bestuursrecht tot hertel(maatregelen) van de openbare orde (via dwangsom, bestuursdwang of (tijdelijke) sluiting). Strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde (o.m. met huiszoeking, aanhouding, inval, beslaglegging, etc) richt zich op het daadwerkelijk voorkomen, opsporen, beëindigen, vervolgen en berechten van strafbare feiten, alsmede de tenuitvoerlegging van beslissingen van de rechter en het Openbaar Ministerie in strafzaken. Bestuursrechtelijke handhaving (door een toezichthouder gemeente of burgemeester) houdt daarentegen primair in: toezicht op de naleving van publiekrechtelijke voorschriften en het opleggen en effectueren van sancties. Na een inval en onderzoek Fiod kan bijvoorbeeld toezichthouder AFM een investeringsfonds gelasten activiteiten te beeindigen

Inval in bedrijf kan onrechtmatig zijn

Indien de inval geen bewijs oplevert dan is er nooit sprake geweest van schending van de openbare orde. In de afgeleverde container op het bedrijventerrein van cliënten is immers geen cocaïne aangetroffen. Deze partij harddrugs was immers al door de Belgische autoriteiten in beslag genomen. De openbare orde is dus nooit in het gedrang geweest. De gemeente dient er dan ook niet (op preventieve wijze) te worden overgegaan tot deze verstrekkende maatregel als sluiting van een bedrijf. Lees ook: fout besluit tot sluiting bedrijf.

Sluiting bedrijf of bestuursdwang dient proportioneel te zijn

Een herstelsanctie mag namelijk nooit langer duren dan nodig is voor herstel van de gemaakte overtreding. Indien er toch wordt overgegaan tot het opleggen van bestuursdwang, zou er sprake zijn van een punitieve maatregel. artikel 5:21 Awb is verder opgenomen dat bestuursdwang zich strekt tot het geheel of gedeeltelijk ongedaan maken of beëindiging van een overtreding, tot het voorkomen van herhaling van een overtreding, dan wel tot het wegnemen of beperken van de gevolgen van een overtreding. Soms is niet duidelijk of een overtreding is begaan en wie een overtreding heeft begaan. Dat is eveneens relevant voor de vraag of een sluiting van een bedrijfsruimte wel terecht is en zo ja voor hoelang een sluiting gerechtvaardigd is. Er is veel rechtspraak over sluiting als bestuursdwang een advocaat bestuursrecht is bekend met deze rechtspraak.

Sluiting wegens art 13b Opiumwet of Damoclesbeleid

De burgemeester mag op grond van Art 13b Opiumwet bestuursdwang toepassen bijvoorbeeld als in een pand softdrugs worden aangetroffen. Vaak is in het bijbehorende beleid als bepaald welke duur de bestuursdwang (sluiting) heeft. Dat is omstreden. Bij art. 13b Opiumwet om een gewoon bestuursdwangbesluit ingevolge hoofdstuk 5 Awb, een besluit mitsdien dat gericht is op het herstel van de legale toestand of het voorkomen van herhaling van een overtreding en wel in de eerste plaats door belanghebbende zelf. Het instrument van de bestuursdwang zou derhalve op oneigenlijke wijze worden gebruikt. Gemeente maken regelmatig oneigenlijk gebruik van bestuursdwang en sluiting.

Vraag tijdig advies van een advocaat bestuursrecht over het voorkomen of aanvechten van sluiting/bestuursdwang. Lees ook over verzoek van een derde tot sluiting: verzoek handhaving en sluiting bedrijf.