Handhaving omgevingsplan bij permanent bewonen vakantiewoning

Als advocaat bestuursrecht zie ik regelmatig hoe gemeenten stoeien met handhaving en bestemminsplannen over gebruik van vakantiewoningen die permanent bewoond worden. Vaak is dit in oude bestemmingsplannen niet goed geregeld. De gemeente wil dan een inhaalslag maken om de recreatiewoningen weer beschikbaar te krijgen voor recreatieve verhuur en dan gaat het soms fout. In gemeenten in Zeeland en bijvoorbeeld ook in de gemeente Epe, Elburg en Harderwijk wordt regelmatig strijd geleverd met eigenaren van recreatiewoningen over de wijze van gebruik van de woning. Gemeenten kunnen na een wetswijziging overigens eenvoudiger zelf regelen dat vakantiewoningen permanent bewoond kunnen worden.

Let op: per 1 januari 2024 geldt de Omgevingswet. Alle bestemmingsplannen zijn in gemeente opgegaan in het Omgevingsplan van de gemeente. Omgevingsplan is daarom de nieuwe benaming voor bestemmingsplan. De bestemmingsplannen, nu onderdeel van het Omgevingsplan van een gemeente zijn inhoudelijk vaak per 1 januari 2024 nog niet gewijzigd. Als dat gebeurt kondigt de gemeente dat aan. Meer informatie over de Omgevingswet vindt u hier.

Opleggen van een bestemming aan de huiseigenaar

Belangrijk uitgangspunt is dat, indien een woning legaal wordt gebruikt (niet wederrechtelijk), dit gebruik altijd voortgezet mag worden. Dat heet overgangsrecht. Dat bescherm die eigenaar tegen een nieuwe bestemming die de gemeente in het bestemmingsplan opneemt. Ook indien een nieuw bestemmingsplan in werking treedt, dan wordt het huidige legale gebruik beschermd door overgangsrecht. Dat betekent dat er weliswaar een andere bestemming op een woning kan komen, maar dat door middel van het overgangsrecht het bestaande gebruik gewoon voortgezet kan worden. Dat is een recht dat is vastgelegd in de Wet Ruimtelijke Ordening.

Verplichting tot verhuur woning in omgevingsplan

Daarnaast kan een gemeente in een bestemmingsplan niet een gebod opleggen hoe de eigenaar van een recreatiewoning moet gaan gebruiken. Dat betekent dat de gemeente de eigenaar van een recreatiewoning bijvoorbeeld niet kan verplichten dat hij verplicht de woning moet gaan verhuren. Of de eigenaar van een recreatiewoning deze “bedrijfsmatig verhuren” Dat gebeurde bijvoorbeeld wel in de gemeente Epe. Hieronder staat de link naar het item bij EenVandaag over verplichte verhuur vakantiewoningen.

Bezwaar maken tegen verplichting gebruik vakantiewoning

Eigenaren van recreatiewoningen die te maken krijgen met onredelijke regels van de gemeente hoeven dat niet te accepteren. Indien er een concept bestemmingsplan ter inzage wordt gelegd, dan kan een zienswijze ingediend worden. Het is belangrijk de zienswijze tegen het bestemmingsplan in te dienen. Indien een zienswijze is ingediend, dan kan namelijk na vaststelling van het bestemmingsplan door de Gemeenteraad beroep aangetekend worden bij de Raad van State. De Raad van State beoordeelt de geldigheid bestemmingsplan in hoger beroep.

Advies van advocaat bestuursrecht bij handhaving recreatiewoningen

Aangezien bestemmingsplannen complex zijn en vaak ook gelezen moeten worden in combinatie met beleid van de gemeente en (of) de provincie, is het zinvol een advocaat bestuursrecht te raadplegen die daarover kan adviseren. Dat kan ook nodig zijn, indien een gemeente onevenredig tot handhaving overgaat van een bestemmingsplan en daarbij de belangen van een eigenaar/bewoner schaadt.

Verbod tot verhuur woning in een omgevingsplan

In het verlengde hiervan is interessant hoe gemeenten verhuur aan toeristen aan banden gaan leggen. Een verbod tot verhuur aan derden in een bestemmingsplan zou een inbreuk op het eigendomsrecht van een huiseigenaar zijn. Dat eigendomsrechtrecht wordt onder meer beschermd in art. 1 Europees Protocol. En het beperken van verhuur van de woning via Airbnb aan toeristen door middel van beleid kan eveneens een onevenredige inbreuk op het eigendomsrecht van een huiseigenaar zijn.

Vraag vrijblijvend een bestuursrecht advocaat van Blenheim om advies indien de gemeente tracht verhuur of permanente bewoning van uw woning te belemmeren.