Niet zelden komen beleggers in de problemen bij het afsluiten van zogeheten renteswaps. Een renteswap is een afgeleid financieel instrument (ook wel derivaat genoemd) dat bedoeld is om renterisico’s af te dekken.
Risico’s van renteswap
Beleggers hopen door het sluiten van een renteswap bijvoorbeeld beschermd te worden tegen een ongewenste rentestijging (bij een variabele rente). De renteswap houdt in zo’n geval een ruil in van een vaste en variabele rente. De ene partij betaalt de vaste rente, de andere de variabele.
In plaats van het beoogde afdekken van risico’s worden er helaas juist soms nieuwe risico’s gecreëerd. Dit houdt vaak verband met het door banken eenzijdig in rekening brengen van een extra kostenopslag. De betaling van de belegger bestaat uit een deel rente en een deel kostenopslag. Bij een lage EURIBOR zal een bank snel geneigd zijn tot een extra kostenopslag omdat de kosten voor het aantrekken van kapitaal voor haar hoger zijn dan de tarieven van kredietverstrekking. Er dient scherp gekeken worden naar in hoeverre dat toelaatbaar is met het oog op de belangrijke zorgplicht die banken hebben.
Reikwijdte zorgplicht banken
De reikwijdte van de zorgplicht van banken hangt af van omstandigheden van het geval. De bank dient (onder meer) goed na te gaan wat de inkomens- en vermogenspositie is van de cliënt, of deze zich voldoende bewust is van de risico’s, in hoeverre deze deskundig is en op wiens initiatief de transactie wordt aangegaan. Voor een passend advies zal de bank dus voldoende in kaart moeten brengen of een particuliere cliënt geen verplichtingen (risico’s) aangaat die hij, gelet op zijn financiële positie, risicobereidheid en risicoacceptatie, wel kan nemen.
Negatieve gevolgen
Hoewel renteswaps risico’s beogen af te dekken, is inherent aan deze derivaten dat dat zij een bepaalde waarde kennen. In het geval dat de belegger bijvoorbeeld de vaste rente betaalt en de bank de variabele dan is de bank ‘spekkoper’ op het moment dat de rente daalt. Juist in een situatie waarin de EURIBOR lange tijd daalt, zal het rentederivaat zich dan in waarde negatief ontwikkelen (afhankelijk van de looptijd).
Wat te doen als renteswap schade veroorzaakt?
Indien u als belegger belandt in een voor u nadelige situatie ten gevolge van het afsluiten van een renteswap dan is juridisch gezien de vraag relevant of de bank toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de gesloten overeenkomst en of deze, als redelijk handelend (deskundige en professionele) partij, haar zorgplicht juist heeft nageleefd. Gezien onze kennis en ervaring op dit gebied staan wij u bij een dergelijke vraagstelling graag bij.