14 juni 2023

Sluiting van een pand op last van de gemeente

Categorie: Handhaving

Een gebouw kan op last van de burgemeester gesloten worden. Dat kan een horecapand zijn, een coffeeshop, een bedrijfsruimte of woning. Sluiting van een pand, ook wel bestuursdwang, vindt alleen plaats als sprake is van een overtreding die de openbare orde raakt. Bijvoorbeeld een wietplantage in een woning of bedrijfsruimte, een schietpartij of vechtpartij in een café of een illegaal gokhuis. De gemeente Amsterdam wordt hier als voorbeeld genomen, maar de regels voor sluiting zijn in vrijwel alle gemeenten hetzelfde. Om bezwaar te maken tegen sluiting of intrekking van de vergunning is het raadzaam een advocaat bestuursrecht te raadplegen. De kan bezwaar maken en een voorlopige voorzieningen tegen de sluiting vorderen. De voorzieningenrechter kan het besluit tot sluit schorsing zolang de procedure loopt.

Sluiting op grond van Algemene plaatselijke verordening (APV)

Sluiting van een gebouw is mogelijk op grond van de plaatselijke verordening, zoals bijvoorbeeld in Amsterdam op basis van artikel 2.10 lid 1 van de APV. De burgemeester van Amsterdam kan een bevel tot sluiting geven van een voor publiek toegankelijk gebouw, inrichting of ruimte, in de volgende situatie.

  • Sluiting indien is gehandeld in strijd met artikel 1 Wet op de kansspelen;
  • Sluiting van pand waar door misdrijf verkregen zaken voorhanden, bewaard of verborgen zijn dan wel zijn verworven of overgedragen;
  • Sluiting gebouw discriminatie heeft plaatsgevonden op grond van ras, geslacht, seksuele gerichtheid of welke grond dan ook;
  • Verzegeling en sluiting wegens het aantreffen van wapens als bedoeld in artikel 2 van de Wet wapens en munitie waarvoor geen ontheffing, vergunning of verlof is verleend of
  • zich andere feiten of omstandigheden hebben voorgedaan die vrees wettigen dat het geopend blijven van het gebouw, de inrichting of de ruimte ernstig gevaar oplevert voor de openbare orde.

Sluitingsbevel van de burgemeester

  • Naast de bevoegdheid tot sluiting op grond van artikel 2.10 lid 1 van de APV kan de burgemeester ook op andere gronden (bijvoorbeeld: in het belang van de openbare orde, het woon- en leefklimaat, de veiligheid, de zedelijkheid, of de gezondheid) een sluiting bevelen (sluitingsbevel). Zo zijn er in de APV specifieke regels opgenomen voor het bevelen van een sluiting van:
  • waar verkoop van voorwerpen plaatsvindt die als hulpmiddel dienen voor het gebruik van of de handel in harddrugs;
  • horecabedrijven;
  • prostitutiebedrijven, en
  • speelgelegenheden.
  • De duur van de sluiting is per geval afhankelijk van de omstandigheden. De burgemeester dient het bevel tot sluiting in ieder geval in te trekken als naar zijn oordeel geen van de hiervoor genoemde gronden de voorzetting van de sluiting vereist.

Sluiting op grond van de Gemeentewet

  • De burgemeester kan op grond van artikel 174a Gemeentewet besluiten een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een erf te sluiten indien door gedragingen de openbare orde rond die locatie wordt verstoord. Sluiting kan ook in geval van ernstige vrees voor verstoring van de openbare orde, op grond dat de rechthebbende eerder een woning, lokaal of erf, op een zodanige wijze heeft gebruikt dat deze is gesloten en dat er aanwijzingen zijn dat betrokkene wederom de fout in zal gaan. De rechter kan beoordelen of sluiting wegens inbreuk van de openbare orde terecht is. Dat wordt soms wel gesteld in het besluit tot sluiting van de burgemeester, maar het belang van de openbare orde hoeft niet altijd zwaarder te wegen dan het belang van de exploitant om zijn onderneming open te houden. Het daarom zinvol zijn om met uw advocaat bestuursrecht vast te stellen of bezwaar en voorlopige voorziening tegen het sluitingsbevel zinvol is.

Sluiting op grond van Opiumwet

  • De burgemeester heeft op grond van artikel 13b Opiumwet de mogelijkheid om bestuursdwang (sluiting), waaronder het opleggen van een dwangsom of uiteindelijk het sluiten van een pand, toe te passen als er in een lokaal of woning drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig zijn. Er hoeft geen sprake van overlast te zijn om tot sluiting op grond van dit artikel over te gaan. Enkel de aanwezigheid van drugs is voldoende om tot sluiting over te gaan. De rechter kan de sluiting wegens overtreding Opiumwet beoordelen; daarbij wordt een belangenafweging gemaakt in hoeverre het belang van de burgemeester bij handhaving zwaarder weegt dan het belang van de eigenaar/exploitant.

Bezwaar en beroep tegen sluiting

  • Het sluiten van panden, inrichtingen of woningen heeft uiteraard verstrekkende gevolgen voor de eigenaren en/of de gebruikers hiervan. Dit is het vakgebied van een advocaat bestuursrecht.
  • De sluiting van panden en inrichtingen is regelmatig de doodsteek voor de bedrijven die daarin gevestigd zijn. Deze kunnen namelijk vaak maandenlang geen gebruik maken van hun bedrijfsruimtes, terwijl de (huur)kosten blijven doorlopen en er nauwelijks inkomsten binnenkomen.
  • Door het sluiten van woningen kunnen eigenaren of huurders op straat komen te staan. De sluiting van een woning beperkt het recht op eerbiediging van privé leven, familie- en gezinsleven en woning (artikel 8 EVRM) en bovendien het recht op ongestoord eigendom (artikel 1 Eerste Protocol EVRM). Of een dergelijke beperking is toegestaan dient te worden getoetst aan de beginselen van proportionaliteit en redelijkheid.
  • Een bevel tot sluiting is een besluit in de zin van de Awb. Dit houdt in dat er beroep en bezwaar openstaat tegen het sluitingsbevel. Daarnaast kan uw advocaat een verzoek tot voorlopige voorziening indienen bij de bestuursrechter om het sluitingsbevel te schorsen.
  • Voordat de gemeente definitief overgaat tot sluiting zal zij een vooraankondiging sturen naar de eigenaar en/of gebruikers van het pand. Tegen de vooraankondiging kunnen zienswijzen worden ingebracht.
  • Wegens de verstrekkende gevolgen van een sluitingsbevel is het aan te raden tijdig advies in te winnen bij een advocaatbestuursrecht. In kort geding kan de advocaat schorsing van het besluit tot sluiting vorderen.

Begeleiding door een advocaat bij sluiting van pand door gemeente

Mijn ervaring is dat een sluiting van een pand een enorme klap is voor een ondernemer. We hebben dat inmiddels meerder keren meegemaakt en dus ervaring met de procedure die tegen de gemeente gestart kan worden. Wij kunnen u dus goed van dienst zijn bij de de beoordeling van uw situatie en de strategie naar heropening van het pand.