De arbeidsinspectie ofwel Inspectie SZW kan bedrijven of bedrijfsonderdelen preventief stilleggen. Stillegging door het Ministerie SZW gaat altijd alleen om die activiteiten in het bedrijf die samenhangen met de overtreding. Dit gebeurt als een bedrijf vaker een overtreding heeft begaan en steeds dezelfde overtredingen begaat en daarvoor is beboet door de Inspectie (een boetebeschikking). De stillegging kan voor één, twee of drie maanden plaatsvinden. Tegen een besluit tot Stillegging activiteiten door Inspectie SZW kan het bedrijf bewaar maken en ook direct – voor dat de stillegging van kracht wordt – een voorlopige voorziening vragen bij de bestuursrechter. De bestuursrechter kan het besluit tot stillegging schorsen. Eerst vindt een vooraankondiging van het besluit tot Preventie Stillegging plaats. Daartegen kan door het bedrijf een zienswijze ingediend worden. Vraag tijdig bijstand van een advocaat bestuursrecht indien de sanctie door de inspectie SZW wordt aangekondigd. Een advocaat kan de zienswijze opstellen en direct bezwaar aantekenen indien de Inspectie SZW toch overgaat tot Preventieve stillegging activiteiten. Lees ook: handhaving SZW.
Preventieve stillegging activiteit of sluiting bedrijf?
De werkzaamheden die stilgelegd worden moeten samenhangen met de overtredingen. Dus als er werknemers zonder vergunning schoonmaken bij een bedrijf kan de inspectie SZW bij de 3e overtreding het schoonmaken binnen een bedrijf stilleggen. Dan zal het er niet schoner op worden binnen het bedrijf. Ook kan een bedrijf daardoor andere regelgeving overtreden. Preventieve stillegging zal dus behoedzaam toegepast moeten worden door de inspectie SZW anders is het middel erger dan de kwaal. Bij het besluit tot preventieve stillegging kan ervoor worden gekozen door de inspectie om alle werkzaamheden op een locatie van het bedrijf stil te leggen als de overtreding of de oorzaak daarvan daartoe aanleiding geven. Daar moet dan wel voldoende aanleiding voor zijn.
Vereisten waar besluit preventieve stillegging activiteit aan moet voldoen
Bij het aanwijzen van stil te leggen werkzaamheden wordt rekening gehouden met:
- met de aard en omvang van de overtreding
- de maatschappelijke gevolgen
- met de economische gevolgen voor derden
- evenredigheid tussen het doel van preventieve stillegging in relatie tot de aarde en ernst van de overtreding.
In de motivering van het besluit dient aan deze vereisten voldaan te zijn. Bij onvoldoende motivering en belangenafwegingis het besluit vernietigbaarbaar door de bestuursrechter in een beroepsprocedure.
Waarschuwing in plaats van stilleging
Een bevel tot preventieve stillegging kan achterwege gelaten worden en in plaats daarvan kan een waarschuwing door de inspectie gegeven worden. Bijvoorbeeld in verband met de aard van de overtreding of de met de overtreding samenhangende omstandigheden rekening houdend met het type overtreding en de omvang van de overtreding. Daarbij wordt door de inspectie SZW wordt onder meer rekening gehouden met de maatschappelijke gevolgen en met de economische gevolgen voor derden. In plaats van preventieve stillegging door de inspectie SZW kan ook een boete opgelegd worden.
Stillegging door inspecteur SZW bij acute situatie
Het middel Preventieve stillegging is een straf van het Ministerie SZW voor een herhaalde overtreding van een bedrijf. Dat is iets anders dan de situatie dat de arbeidsinspectie een acute gevaarlijk situatie vaststelt en (tijdelijk) het bedrijf stillegt. Een inspecteur van het Ministerie SZW legt het gehele werk, een onderdeel van het werk of bepaalde werkzaamheden onmiddellijk stil als er sprake is van ernstig gevaar voor de veiligheid of gezondheid van personen. Daarbij wordt ook een boete opgelegd. Een inspecteur legt ook het werk (tijdelijk) stil als er sprake is van een misdrijf of overtreding van enkele verbodsbepalingen die uitdrukkelijk in de regelgeving worden genoemd. Dit wordt dan opgevolgd door een sanctie zoals bijvoorbeeld een boetebeschikking.