Er komt in de toekomst een UBO-register ter registratie van Ultimate Beneficial owners van ondernemingen, dit ter implementatie van de vierde anti-witwasrichtlijn.
Doel van het UBO-register
Doel van het UBO-register is dat de natuurlijke persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een onderneming of rechtspersoon als UBO geregistreerd wordt. Maar: definitie van UBO is onduidelijk. De richtlijn schrijft dit niet voor. En het wetsvoorstel ook niet, maar dit verwijst naar een nog uit te brengen amvb waarin staat wie in elk geval moet worden aangemerkt als UBO. Wie UBO is, wordt volgens de memorie van toelichting per type onderneming en rechtspersoon in het Handelsregisterbesluit geregeld. Hiervoor bestaat nog geen overzicht.
Wanneer komt het UBO-register?
Op 26 juni 2017 moet de vierde anti-witwasrichtlijn zijn omgezet.
Het Nederlandse wetsvoorstel voor de invoering van het UBO-register heet Implementatiewet registratie uiteindelijk belanghebbenden en dateert van 31 maart 2017.
UBO-register bij Kamer van Koophandel
Het register zal worden bijgehouden door de Kamer van Koophandel, en is dus onderdeel van het handelsregister. De verplichting tot registratie in het UBO-register zal gelden voor alle rechtspersonen, personenvennootschappen of andere entiteiten, met uitzondering van beursgenoteerde vennootschappen.
Registratieplicht en te registreren informatie
Entiteiten zijn zelf verplicht tot registratie van hun UBO of UBOs. De volgende informatie over de UBO komt in het handelsregister te staan:
- naam
- geboortemaand en -jaar
- nationaliteit
- land van verblijf
- aard en omvang van het gehouden belang
- Alle personen en organisaties met een legitiem belang hebben toegang tot deze gegevens.
- Er wordt ook aanvullende informatie geregistreerd, en wel:
- Geboortedatum, -plaats en -land
- Adres
- Burgerservicenummer of vergelijkbaar nummer
- Documentatie ter onderbouwing.
- Deze informatie zal toegankelijk zijn voor:
- zonder enige beperkingen: autoriteiten zoals DNB, AFM en de Financiële inlichtingen eenheid (FIE) en hun evenknieën uit andere EU-lidstaten
- in het kader van cliëntenonderzoek: meldingsplichtige instellingen zoals advocaten, notarissen, makelaars, verzekeringen en banken
- Instellingen die in het kader van hun cliëntenonderzoek verplicht zijn het UBO-register te raadplegen moeten in geval van “gerede twijfel over de juistheid” deze onjuistheden melden bij de KvK.
Kritiek op UBO register
Er is veel kritiek op het wetsvoorstel van 31 maart 2017, onder andere omtrent de definities van het begrip “UBO”, van “gerede twijfel” in het kader van de meldplicht, van welke informatie er moet worden verstrekt, maar ook over privacy en cybercriminaliteit, zeker nu de richtlijn niet voorschrijft dat de UBO-register openbaar toegankelijk móet zijn. Daarmee gaat ook gepaard de vraag of de Kamer van Koophandel het geschikte orgaan is voor het houden van het UBO-register nu de KvK niet is ingesteld voor het opsporen van criminaliteit. Bovendien worden er vraagtekens bij de IT-infrastructuur gezet. Het is gezien de kritiek nog maar de vraag of de deadline van 26 juni a.s. gehaald wordt. Ondertussen zijn er op Europees niveau plannen om een verderstrekkende toegankelijkheid van het UBO-register in een nieuwe richtlijn vast te leggen.