10 maart 2015

Werkt uitsluiting aansprakelijkheid bij verstrekken onjuiste informatie makelaar?

Categorie: Aansprakelijkheidsrecht

De koper van een woning zal vaak afgaan of de informatie in en verkoopbrochure en realiseert zicht niet dat er een voorbehoud is gemaakt voor de juistheid daarvan en een uitsluiting (exoneratie) van aansprakelijkheid van toepassing is. Bij koop van een woning of ander onroerende goed geldt art. 7:17 BW. Het onroerend goed moet de eigenschappen bezitten die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. Als het gaat om eigenschappen die de koper op grond van mededelingen van de verkoper en de verkoopbrochure mocht verwachten en die de rechter als “wezenlijk” aanmerkt, is er allicht sprake van eigenschappen, zoals deze bepaling die op het oog heeft. De overeenkomst strekt er dan (dus) toe dat de verkochte zaak die eigenschappen moet bezitten. Of potentiële koper mag afgaan op juistheid informatie makelaar, onder meer afhankelijk van eventuele mededelingen makelaar over mate waarin hij voor juistheid instaat. Het is raadzaam tijdig een advocaat te raadplegen mede gelet op de korte termijn van de klachtplicht.

Onderzoeksplicht koper en mededelingsplicht verkoper

In het algemeen mag een partij bij onderhandelingen die tot een overeenkomst zullen leiden, afgaan op de juistheid van hetgeen de wederpartij – zelf, of via “hulppersonen” – meedeelt over de onroerende zaak. Wanneer die wederpartij stellige mededelingen over een bepaalde eigenschap van het voorwerp van de onderhandeling doet, behoeft het daarom niet te verbazen wanneer de eerste partij verder geen verificatie van die mededelingen laat uitvoeren of garanties ten aanzien van de juistheid daarvan vraagt: zij mag in beginsel op de juistheid van het haar meegedeelde vertrouwen.

Aansprakelijkheid makelaar voor foute informatie?

Indien de koper van een woning dus afgaat op informatie van de verkopende makelaar die fouten bevat dan kan de makelaar aansprakelijk zijn. De makelaar kan een beroeps doen op uitsluiting van aansprakelijkheid indien hij een beroepsfout heeft gemaakt. . Een beroep op de uitsluiting van aansprakelijkheid wordt niet altijd gehonoreerd door de rechter. Het ontbreken van (ernstige) schuld bij de makelaar is niet noodzakelijkerwijs beslissend is als het gaat om de aanvaardbaarheid van een beroep op exoneratie in de algemene voorwaarden van de makelaar. Er moet gekeken worden naar de mate van verwijt die aan de makelaar die een beroep doet op het beding (of aan personen voor wie deze verantwoordelijkheid draagt) kan worden gemaakt.

Uitsluiting aansprakelijkheid makelaar in algemene voorwaarden

Uitsluiting van aansprakelijkheid van de makelaar had succes in deze zaak omdat een voorbehoud is gemaakt dat ertoe strekte dat de makelaar niet voor de juistheid van de opgenomen informatie kon instaan/voor die informatie geen aansprakelijkheid wilde aanvaarden. Bij beoordeling an aansprakelijkheid van de (verkoepend) makelaar kan een rol spelen:

  • het kan van belang zijn voor het oordeel betreffende het gegeven dat de (redelijk bekwame en redelijk handelende) makelaar onzekerheid over meegedeelde gegevens, zoals de afmetingen van het aangebodene, kenbaar behoort te maken;
  • het kan van belang zijn voor het oordeel, dat er in dit geval geen voorbehoud zou zijn gemaakt met betrekking tot de exacte oppervlakte van het bedrijfspand;
  • het is van invloed als het gaat om de vraag of de (redelijk bekwame en redelijk handelende) makelaar een zorgvuldigheidsplicht heeft ten aanzien van door hem meegedeelde gegevens: naarmate voldoende duidelijk is aangegeven dat betrokkene voor zulke gegevens niet kan instaan, neemt deze plicht, naar in de rede ligt, (aanmerkelijk) in betekenis af;
  • “spiegelbeeldig” geldt dat het van invloed is op de vraag, in hoeverre de koper zich op de meegedeelde gegevens als juist en betrouwbaar mag verlaten. Wanneer moet worden aangenomen dat in de gegeven situatie niet (langer) geldt dat de makelaar de gegevens in kwestie zelfstandig op juistheid moet controleren, geldt immers tegelijk dat de wederpartij er niet op mag vertrouwen dat die waarborg voor de juistheid van de gegevens aanwezig was.