1 oktober 2016

Vernietiging borgstelling of garantstelling bij de bank

Categorie: Kredietopzegging

Een advocaat kan een borgstelling of borgtocht vernietigen. Bij een borgtocht, borgstelling of garantstelling is de hoofdregel van artikel 1:88 lid 1 BW immers, dat een echtgenoot toestemming van de andere echtgenoot (onder meer) voor overeenkomsten die ertoe strekken dat hij, anders dan in de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf, zich als borg of garant verbindt. Toestemming echtgenoot voor borgstelling is niet nodig als dat gebeurt ten behoeve van de normale uitoefening van het bedrijf van die vennootschap. Bij deze borgstelling was in dit hoger beroep de vraag of het sluiten van deze financieringsovereenkomst behoort tot de normale uitoefening van het bedrijf van die vennootschappen.

Inroepen nietigheid borg en financiering door echtgenoot

In deze zaak heeft de advocaat van de echtgenoot van de ondernemer bij brief van 6 maart 2013 namens haar jegens Rabobank – op de voet van het bepaalde in artikel 1:89 BW – de vernietiging ingeroepen van de door haar man gestelde borgtocht. Inmiddels was het bedrijf van de echtgenoot failliet verklaard en werd de man aangesproken op de borgtocht door de man.

Bij herfinanciering toestemming echtgenoot nodig?

Het sluiten van een financieringsovereenkomst met de bank was in beginsel in deze zaak een onderdeel van de normale bedrijfsuitoefening van die vennootschappen. Bijzondere omstandigheden kunnen echter maken dat dit anders ligt. De Hoge Raad heeft (o.m. 14 april 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA5526 en 8 juli 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT2632) geoordeeld dat het aangaan van geldleningen ter herfinanciering van reeds bestaande, niet of slecht verhaalbare schulden van een vennootschap, waardoor niet zozeer de voor de bedrijfsuitoefening beschikbare liquiditeit wordt vergroot, maar in feite slechts de zekerheidspositie van een bestaande schuldeiser wordt versterkt, niet behoort tot de normale uitoefening van het bedrijf van die vennootschap. Borgtocht bij herfinanciering behoeft dus mogelijk toestemming van de echtgenoot. Is de toestemming niet beleend dat kan de echtgenoot de financiering overeenkomst die haar echtgenoot heeft gesloten met de bank vernietigen. Een advocaat kan de vernietiging c.q. de nietigheid van de borgstelling inroepen.

Rechter vindt vernietiging financiering en borg onterecht

De financiering (met de borgstelling van de bestuurder) was nodig ter verkrijging van de voor de voortzetting en uitbreiding van de door de vennootschappen gedreven onderneming redelijkerwijs benodigde liquiditeit en dus ten behoeve van de normale uitoefening van het bedrijf van die vennootschappen, concludeert het Hof in deze zaak. Dat betekent dat de bank zich terecht beroept op de in artikel 1:88 lid 5 BW bedoelde uitzondering (borgstelling in kader van normale bedrijfsvoering), zodat de echtgenoot van bestuurder van de B.V. voor de borgstelling geen toestemming hoefde te verlenen.