17 februari 2015

Verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid

Categorie: Bestuurdersaansprakelijkheid

Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering geeft doorgaans een zeer ruime dekking. Daarbij is sprake van een open verzekering: alles is gedekt, behalve wat is uitgesloten.

In beginsel is voor de dekking van de eventuele persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder niet van belang wie de claimende partij is. In sommige bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeringen is echter een zogenaamde ‘aandeelhouders uitsluiting’ opgenomen. Claims afkomstig van aandeelhouders vallen dan niet onder de dekking. Daarbij is deze uitsluiting vaak beperkt tot claims van meerderheidsaandeelhouders (de ‘meerderheidsaandeelhouder uitsluiting’). Geregeld doet zich in de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeringspraktijk de vraag voor, wat de ratio en strekking is van de ‘aandeelhouders uitsluiting’. Meer specifiek is er discussie over de vraag of onder deze uitsluiting ook (in alle gevallen) claims van voormalige aandeelhouders van de vennootschap moeten worden begrepen.

Verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid en claims aandeelhouders

Bestuurdersaansprakelijkheid verzekeraars nemen om verschillende redenen een aandeelhoudersuitsluiting op. Deze redenen bepalen mede de reikwijdte van de dekkingsuitsluiting. Allereerst is van belang om vast te stellen dat bepalingen waarin claims van aandeelhouders worden uitgesloten, zijn gericht op gevallen waarin een aandeelhouder van een (beursgenoteerde) vennootschap stelt dat als gevolg van verwijtbaar handelen van een bestuurder de koers/waarde van de aandelen is gedaald en hij daardoor schade heeft geleden.

Voorts zet een bestuurdersaansprakelijkheid verzekeraar een ‘shareholder exclusion’ binnen dit kader (aandeelhouder vordert van bestuurder schade wegens minder waard worden van aandelen) vooral in wanneer er slechts enkele (groot)aandeelhouders zijn (die mogelijk tevens bestuurder zijn). Vandaar dat in veel bestuurdersaansprakelijkheid-verzekeringen de uitsluiting wordt verkleind en er expliciet sprake is van een ‘major shareholder exclusion’. De gedachte achter de uitsluiting is dan dat claims van aandeelhouders in zo’n situatie vaak eerder het gevolg zijn van persoonlijke conflicten tussen de aandeelhouders en de bestuurders dan het gevolg van foutief bestuurlijk handelen met betrekking tot belangrijke ondernemingsbeslissingen. Om deze redenen is een uitsluiting van claims van aandeelhouders ook wel terug te zien bij familiebedrijven, teneinde (onder meer) te voorkomen dat familieconflicten binnen de vennootschap onder de polis worden uitgevochten. Daar komt bij dat grootaandeelhouders vaak grote invloed binnen een vennootschap hebben en mogelijk ook op de bestuurders. De verzekeraar wil dan voorkomen dat de aandeelhouder een claim instelt waar hij mogelijk juist veel invloed heeft gehad op de besluitvorming door de bestuurders, of zelfs direct betrokken is geweest (bijvoorbeeld bij twee directeuren-grootaandeelhouders) bij de besluitvorming die ten grondslag ligt aan de claim jegens de bestuurders.

Bij internationale bestuurdersaansprakelijkheid verzekeringen hebben de meeste aandeelhoudersuitsluitingen de vorm van de ‘major shareholder exclusion’. Er wordt vaak aangegeven dat ‘slechts’ claims zijn uitgesloten van partijen die op het moment van het (vermeende) schadeveroorzakend handelen van de bestuurder meer dan een specifiek percentage van de stemrechten hadden (gewoonlijk 10%, 15% of 20%). Ook in Nederlandse bestuurdersaansprakelijkheid-polissen zijn dergelijke uitsluitingen terug te zien:

‘*Voorts zijn van deze verzekering uitgesloten aanspraken ingesteld door (in) directe aandeelhouders en/of certificaathouders van verzekeringnemer met een belang van meer dan 20%*.’

In Nederlandstalige bestuurdersaansprakelijkheid-polissen ziet men ook wel dat niet de vereiste van ‘het zijn’ van een meerderheidsaandeelhouder is opgenomen, maar wel dat voor toepasselijkheid van de uitsluiting is vereist dat de claimant invloed heeft (gehad) op beslissingen van het bestuur. Een voorbeeld is:

‘*Niet verzekerd zijn aanspraken ingesteld door verzekerden in de hoedanigheid van aandeelhouder en/of certificaathouder van de rechtspersoon*.’

Aangezien bestuurders de verzekerden onder een bestuurdersaansprakelijkheid-polis zijn, zijn bij deze uitsluiting van dekking claims van aandeelhouders die tevens bestuurder zijn uitgezonderd.

Conclusie verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid

Alhoewel een verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid voor veel zaken dekking geeft, blijft het oppassen geblazen voor bijvoorbeeld claims van aandeelhouders tegen bestuurders van een vennootschap. Het is dan ook te adviseren dat u zich laat bijstaan door een advocaat gespecialiseerd in verzekeringen voor bestuurdersaansprakelijkheid, zodat deze met u de voorwaarden van de polis kan (uit)onderhandelen.

Advocaat vennootschapsrecht geeft veel ervaring met verzekeringen voor bestuurdersaansprakelijkheid en u kunt altijd geheel vrijblijvend contact met hem opnemen.