29 september 2023

Verzoek handhaving en sluiting bedrijf

Categorie: Bestuursdwang

De overheid kan een bedrijf sluiten dat in strijd handelt met de verleende vergunning. Een bedrijf dient de vergunningvoorschriften strikt na te leven. Een overtreding van voorschriften kan tot handhaving leiden

Plicht tot handhaving overheid bij overtreding regelgeving

Als een bedrijf bijvoorbeeld geur of stank verspreid kunnen omwonenden een klacht indienen bij de gemeente en een verzoek tot handhaving indien. In deze zaak deed een buurman een verzoek tot handhaving tegen een pluimveehouderij. Ik bespreek een voorbeeld waarbij de buurman om handhaving vraagt tegen het bedrijf op het buurperceel. De gemeente stelt dat de het bedrijf handelt in strijd met haar omgevingsvergunning en met de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv). De Wgv richt zich tot het bevoegd gezag en biedt geen rechtstreekse grondslag voor handhavend optreden. Sluiting van het bedrijf dreigt. De advocaat voert verweer. De rechter steekt echter een stokje voor de bedrijfssluiting in dit voorbeeld.

Verzoek handhaving tegen bedrijf met geurhinder leidt niet tot sluiting bedrijf

De buurman dient op 400 meter afstand van de pluimveehouderij woont, heeft een aantal klachten ingediend vanwege geuroverlast van dit bedrijf en heeft uiteindelijk een verzoek ingediend bij verweerder om handhavend op te treden. De gemeentelijke bezwaarschriftencommissie heeft geadviseerd bij controles duidelijk aan te geven of aan alle voorschriften wordt voldaan en heeft geadviseerd een geurmetingsonderzoek te laten uitvoeren teneinde vast te stellen of de geurbelasting onder de toegelaten norm blijft. Het aangeschreven bedrijf heeft een advocaat in moeten schakelen om verweer te voeren in de procedure. De gemeente stelt dat de het bedrijf handelt in strijd met haar omgevingsvergunning en met de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv).

Beginselplicht handhaving bij overtreding

Gelet op het algemeen belang dat is gediend met handhaving, zal in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift het bestuursorgaan dat bevoegd is om met bestuursdwang of een last onder dwangsom op te treden in de regel van deze bevoegdheid gebruik moeten maken. Slechts onder bijzondere omstandigheden mag van het bestuursorgaan worden gevergd dit niet te doen. Dit kan zich voordoen indien concreet zicht op legalisatie bestaat. Voorts kan handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien. Overigens kan de gemeente ook uit eigen initiatief tot handhaving overgaan als er een overtrding wrdt geconstateerd.  Lees ook: handhaven en gedogen.

Sluiting bedrijf is onzorgvuldig volgens de rechter

De rechtbank is verder van oordeel dat verweerder het bestreden besluit onvoldoende zorgvuldig heeft voorbereid. Slechts in de milieucontrole door SRE milieudienst is gecontroleerd of de inrichting in werking was conform de destijds geldende vergunning en is een overtreding vastgesteld. De omgevingsvergunning voor een milieu neutrale wijziging is echter daarna verleend. Uit de door verweerder overgelegde overige controleverslagen voorafgaand aan het bestreden besluit kan niet worden afgeleid of de inrichting zowel binnen als buiten de stallen is gecontroleerd en op welke voorschriften is gecontroleerd. Deze controleverslagen zijn daarom onvoldoende inzichtelijk en kunnen niet dienen ter motivering van het bestreden besluit. Dit bestreden besluit is daarom onvoldoende gemotiveerd.

Valt geur (hinder) onder omgevingsvergunning of is de stank onrechtmatig?

De rechtbank is daarom van oordeel dat verweerder op basis van deze controles geen aanleiding heeft hoeven zien om handhavend op te treden. Weliswaar heeft eiser in de afgelopen periode geurhinder ervaren, maar het moet ervoor worden gehouden dat deze geurhinder inherent is aan de normale werking van het bedrijf op basis van een onherroepelijke omgevingsvergunning. Nu deze omgevingsvergunning is verleend met inachtneming van de Wgv, moet het er tevens voor worden gehouden dat de wetgever deze mate van geurhinder aanvaardbaar heeft geacht.

Rechtbank Oost-Brabant, 25 juni 2014, ECLI:NL:RBOBR:2014:3395