9 mei 2023

Registratieplicht voor aanbieder van cryptodiensten

Categorie: Bestuursrecht, Vergunning DNB

Cryptoaanbieders komen met de vijfde anti-witwasrichtlijn (AMLD5) onder toezicht van DNB te staan. Dat is het gevolg van de inwerkingtreding van de Implementatiewet wijziging vierde anti-witwasrichtlijn, waarmee deze nieuwe Europese richtlijn in Nederland geïmplementeerd wordt. Een definitieve datum voor de inwerkingtreding van deze wet is nog niet bekend. De inwerkingtreding zou betekenen dat cryptoaanbieders een registratieplicht krijgen en de (algemene) vereisten van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) dienen na te leven. Op deze manier worden dergelijke aanbieders verplicht tot onder andere het doen van onderzoek naar hun cliënten en het melden van ongebruikelijke transacties bij de Financial Intelligence Unit-Nederland (FIU-Nederland).

Registratieplicht voor cryptodiensten

De regels gelden voor iedere partij die beroeps- of bedrijfsmatig en in of vanuit Nederland diensten:

  1. voor het wisselen van virtuele valuta en fiduciaire valuta aanbiedt, en (of)
  2. bewaarportemonnees aanbiedt. Het betreft hier uitsluitend de aanbieders van custodial wallets.
  3. Wat wordt onder virtuele valuta verstaan? In de Implementatiewet is de volgende definitie opgenomen:
  4. “een digitale weergave van waarde die niet door een centrale bank of een overheid wordt uitgegeven of gegarandeerd, die niet noodzakelijk aan een wettelijk vastgestelde valuta is gekoppeld en die niet de juridische status van valuta of geld heeft, maar die door natuurlijke personen of rechtspersonen als ruilmiddel wordt aanvaard en die elektronisch kan worden overgedragen, opgeslagen en verhandeld.”
  5. En onder een aanbieder van een bewaarportemonnee wordt verstaan een:
  6. “aanbieder van een bewaarportemonnee: entiteit die diensten aanbiedt om namens haar cliënten cryptografische privésleutels te beveiligen om virtuele valuta aan te houden, op te slaan en over te dragen.”
  7. Zo dient straks een onderneming die een website heeft waar bedrijven en particulieren cryptovaluta kunnen kopen of verkopen voor fiat valuta of een onderneming die bewaarportemonnees aanbiedt een registratie bij DNB te hebben.
  8. De cryptoaanbieders zullen voor de registratie niet alleen allerlei documenten moeten aanleveren, maar ook een positief besluit ten aanzien van de betrouwbaarheid en geschiktheid.

Wat is het doel van een registratie bij DNB voor cryptoaanbieders?

Het doel is dat DNB een inschatting kan maken van de risico’s op het witwassen en financieren van terrorisme bij de aanbieder en dat DNB zich een beeld kan vormen of de aanbieder in staat is te voldoen aan de wettelijke verplichtingen om die risico’s te beheersen. Op de website van DNB is meer informatie te vinden over de registratieplicht.

Wat moet je voor een dergelijke registratie doen?

De exacte lijst van aan te leveren documenten voor een dergelijke registratie is nog niet definitief. DNB achtte het wel belangrijk om partijen nu al de mogelijkheid te bieden zich voor te bereiden op de definitieve inwerkintreding en heeft daarom een concepttoelichting gegeven op de registratieaanvraag. Uit de concepttoelichting volgt dat er wordt gekeken naar de volgende vijf elementen:

1. algemene bedrijfsgegevens:

DNB controleert onder andere of de onderneming wel onder de wettelijke definitie van een cryptoaanbieder valt;

2. het bedrijfsplan:

DNB kijkt niet alleen naar de strategie, maar ook naar de activiteiten van de onderneming;

3. de governance:

DNB kijkt onder andere naar de organisatiestructuur en de zeggenschapsstructuur;

4. de beheerste uitoefening van het bedrijf:

DNB kijkt onder andere naar de wijze waarop de compliance, de uitbesteding en de audit binnen de onderneming is geregeld;

5. de integere uitoefening van het bedrijf:

DNB kijkt onder andere of er maatregelen worden genomen in het kader van integriteitsrisico’s, cliëntenonderzoek, het tegengaan van belangenverstrengeling, et cetera.

Geschiktheid en betrouwbaarheid

Naast het aanleveren van de benodigde documenten dient de ondernemer haar dagelijks (mede-)beleidsbepalers te hebben laten toetsen op betrouwbaarheid en geschiktheid. Pas bij een goedgekeurde toetsing kan deze worden meegenomen in de registratieaanvraag. Zoals uit de Memorie van Toelichting blijkt, stelt DNB bij de beoordeling van geschiktheid vast of de kandidaat beschikt over voldoende relevante kennis, vaardigheden en professioneel gedrag om de functie te vervullen. Dat dient te blijken uit de werkervaring, opleidingen en competenties. Daarnaast dient de betrouwbaarheid van een kandidaat buiten twijfel te staan. Het gaat daarbij om voornemens, handelingen en met name ook antecedenten die het vervullen van de functie in de weg staan.

Wijzigingen in het KYC-beleid voor cryptoaanbieders

De invoering van AMLD5 betekent niet alleen dat cryptoaanbieders onder toezicht komen te staan, maar brengt ook verplichtingen met zich mee ten aanzien van het KYC-beleid (het know your customer-beleid).

Indien u vragen of opmerkingen heeft over de registratieplicht voor het aanbieden van cryptodiensten, kunt u contact opnemen met ons.