16 mei 2015

Overheidsaanprakelijkheid door fout besluit

Categorie: Overheidsaansprakelijkheid

 

Door bestuursdwang kan de burgemeester direct een besluit tot sluiting van een horecazaak of coffeeshop nemen. Deze last onder bestuursdwang is een besluit waartegen de exploitant bezwaar en beroep kan aantekenen. De overheid is aansprakelijk als achteraf blijkt dat het besluit onterecht was, bijvoorbeeld omdat het het besluit wordt vernietigd door de bestuursrechter of het besluit wordt ingetrokken. De exploitant die door bestuursdwang (bijvoorbeeld sluiting horecazaak) wordt getroffen kan de overheid aansprakelijk stellen en schadevergoeding vorderen. Dat gebeurde in de zaak die ik hieronder bespreek. Lees ook: schadevergoeding overheid.

Beroep tegen sluiting gegrond: sluiting coffeeshop burgemeester onterecht

Bij uitspraak van 26 september 2000 heeft de Afdeling het hoger beroep van de horeca-exploitant gegrond verklaard, de uitspraak van de rechtbank vernietigd, het door de horeca-exploitant bij de rechtbank ingestelde beroep gegrond verklaard, de beslissing op bezwaar vernietigd en de burgemeester opgedragen een nieuw besluit over de coffeeshop te nemen. De Afdeling overwoog daartoe dat de burgemeester de bevoegdheid om de coffeeshop te sluiten niet heeft kunnen baseren op artikel 57, eerste lid, van de Politieverordening omdat in deze bepaling geen bevoegdheid aan de burgemeester wordt toegekend.

Vordering tot aansprakelijkheid overheid wegens fout besluit gemeente

Met de vernietiging van de beslissing op bezwaar en de daaropvolgende intrekking van het besluit tot sluiting van de coffeeshop is de aansprakelijkheid van de gemeente gegeven. De gevolgen van dit onrechtmatig handelen aan de gemeente worden toegerekend. Ook is sprake van causaal verband tussen schade van de horeca-exploitant en het besluit van de gemeente. Als gevolg van het besluit tot sluiting is de coffeeshop feitelijk een half jaar gesloten geweest en heeft de coffeeshop dus in die periode geen omzet kunnen draaien. Aldus steeds eigenaar van de horecazaak; de eigenaar heeft een toelichting gegeven bij de verschillende schadeposten veroorzaakt door sluiting van de coffeeshop.

Schadevergoeding wegens fout besluit sluiting bedrijf

In het eindvonnis van 30 april 2014 heeft de rechtbank geoordeeld dat genoegzaam vast staat dat de horeca-exploitant van 1 januari 1996 tot 1 januari 1998 exploitant is geweest van de coffeeshop, zodat indien en voor zover hij als gevolg van onrechtmatige besluitvorming door de burgemeester van de gemeente Eindhoven toto sluiting van het bedrijf schade heeft geleden, hem over die periode een vorderingsrecht voor schadevergoeding jegens de gemeente toekomt. De vorderingen van de horeca-exploitant zijn gedeeltelijk toegewezen, in die zin dat de gemeente is veroordeeld tot betaling aan de horeca-exploitant van € 132.503,82, vermeerderd met rente, ter zake van vergoeding brutowinst, en van € 1.217,97, vermeerderd met rente, ter zake van kosten bestuurlijke voorprocedure. De gemeente gaat n beroep tegen de uitspraak tot schadevergoeding aan de horeca-eigenaar.

Beoordeling in hoger beroep van overheidsaansprakelijkheid wegens onrechtmatig besluit

In hoger beroep is de vraag aan de orde of de horeca-exploitant ten tijde van het foute besluit tot sluiting van de onderneming wel eigenaar was. Het gerechtshof is van oordeel dar de exploitant die dat stelt dit ook moet bewijzen alvorens deze gerechtigd is tot schadevergoeding van de overheid wegens het onrechtmatig besluit. Daarom geeft het Hof aan de exploitant de bewijsopdracht dat hij moet bewijzen dat de coffeeshop door hem werd geëxploiteerd en voor zijn rekening en risico werd gedreven. Als de horeca-exploitant dat bewijst dan zal de uitspraak van de rechtbank tot schadevergoding wegens het foute besluit ins tand blijven.

Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 28 april 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:1577.