2 januari 2023

Ontwikkelingen aandelenopties werknemersparticipatie

Categorie: Ondernemingsrecht

In een eerder artikel gingen wij al in op mogelijk aanstaande aanpassingen aan de Nederlandse wijze van de belastingheffing op aandelenopties voor werknemers. Naar aanleiding van kritiek vanuit de Tweede Kamer werd de invoering van het wetsvoorstel Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten (het “Wetsvoorstel”) echter uitgesteld. 

Onder andere de reikwijdte van de regeling diende te worden onderzocht, in zoverre dat de regeling mogelijk alleen toepasbaar zou worden voor start-ups en scale-ups. Op dit gebied hebben zich inmiddels een aantal positieve ontwikkelingen voorgedaan. Advocaat ondernemingsrecht Dirk de Waard licht toe.

Aandelenopties voor werknemers fiscaal ongunstig; hoe zat het ook alweer?

In plaats van het uitkeren van loon kan een werkgever ervoor kiezen zijn werknemers te belonen door het uitgeven van aandelen, of door hen het recht te bieden om op een later moment aandelen te verwerven (aandelenopties). De huidige fiscale wetgeving is zodanig ingericht dat aandelenopties worden belast als loon (box I). Pas op het moment dat een werknemer de aandelen verkrijgt, worden zij overgebracht naar box III (sparen en beleggen). 

Naast het feit dat de werknemers op die manier al belasting betalen op het moment dat zij het aandeel nog niet in bezit hebben, worden de aandelen ook relatief zwaar belast ten opzichte van andere landen. Dit maakt dat het Nederlandse belastingklimaat ten aanzien van aandelenopties voor werknemers allerminst gunstig te noemen is. Het gevolg is dat er relatief weinig gebruik wordt gemaakt van deze mogelijkheid. Een gemiste kans.

Het Wetsvoorstel; wat zou er worden aangepast?

Het Wetsvoorstel had met name betrekking op het moment van belastingheffing. Kortgezegd zou een werknemer via deze vernieuwde regeling pas belastingplichtig worden op het moment dat de aandelen verhandelbaar werden. De belangrijkste reden voor het verschuiven van het heffingsmoment was het voorkomen van mogelijke liquiditeitsproblemen van de start-ups. Zie voor een uitgebreidere uitleg van de aanpassingen onze eerdere blog

De nieuwe ontwikkelingen rondom het Wetsvoorstel: Kamerbrief van de staatssecretaris 

Naar aanleiding van het Wetsvoorstel is het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) met een position paper gekomen over de financiële werknemersparticipatie, waarin zij een aantal voorstellen heeft voorgelegd die de werknemersparticipatie in Nederland zou bevoordelen. 

Als reactie op deze voorstellen heeft staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) een Kamerbrief overlegd. In de brief wordt met name ingegaan op de – volgens CNV – fiscale belemmeringen rondom werknemersparticipatie. De staatssecretaris stelt dat de wetgever fiscaal gezien geen onderscheid wil maken tussen de vorm waarin een werknemer wordt beloond. 

Verder zou het liquiditeitsprobleem met de invoering van het aangepaste Wetsvoorstel grotendeels worden weggenomen. De werknemer zou zijn belasting immers kunnen betalen door (een deel van) zijn aandelen te verkopen. De staatssecretaris ziet vooralsnog in ieder geval geen reden voor een gunstiger belastingbeleid op het gebied van werknemersparticipatie.

Toch een opsteker: fiscale regeling voor start-ups en scale-ups

Hoewel de staatssecretaris geen aanleiding ziet om in aanvulling op het Wetsvoorstel voorstellen te doen die werknemersparticipaties in zijn algemeenheid fiscaal aantrekkelijker zouden maken, ziet hij wel reden om de mogelijkheden voor een specifieke regeling voor start-ups en scale-ups te onderzoeken. De reden hiervoor is dat het Nederlandse start-up-klimaat achterloopt ten opzichte van andere landen. Er zijn weliswaar veel start-ups, maar zij groeien vaak niet door tot scale-ups (of nog verder).

Om een gezonde groei binnen een start-up te kunnen bewerkstelligen is talentvol personeel nodig. Geld om deze werknemers te betalen is er vaak niet. Door gebruik te maken van werknemersparticipatie in de vorm van aandelen(opties) maakt een start-up het toch aantrekkelijk om daar te werken. De werknemers delen zo immers mee in de potentiële groei van de onderneming. 

Naast het voornemen om een fiscale regeling voor aandelenopties voor start-ups en scale-ups uit te werken, zegt de staatssecretaris – in samenwerking met de minister van Economische Zaken en Klimaat – ook gesprekken voort te zetten met verschillende stakeholders over dit onderwerp. Hoewel er dus nog geen actie is ondernomen, ziet de toekomst er voor (werknemers van) start- en scale-ups rooskleurig uit. 

Juridisch advies over werknemersparticipatie? Neem contact op.

Hoewel werknemersparticipatie op dit moment onaantrekkelijk is in Nederland, ziet de toekomst er wat dat betreft aantrekkelijk uit. De aangepaste Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten is in ieder geval een stap in de goede richting. De advocaten van Blenheim adviseren ondernemingen over verschillende vormen van werknemersparticipatie, waaronder Stock Appreciations Rights. Wilt u meer weten over de mogelijkheden, neem dan vrijblijvend contact op met Dirk de Waard. Hij helpt u graag verder.