Turboliquideren: de manier om snel uw onderneming te beëindigen

Turboliquidatie? Het is dan belangrijk dat de rechtspersoon geen baten – aldus de activa op de balans – heeft. Indien er wel baten bestaan is een turboliquidatie niet toegestaan. In dat geval zal alsnog een vereffenaar worden benoemd. De vereffenaar zal het vermogen vervolgens verdelen.

Turboliquidaties nemen sinds de introductie in 1994 alleen maar toe in het gebruik. En dit is niet zonder reden. Voordelen van een turboliquidatie zijn namelijk: 

• Voor een turboliquidatie is slechts een besluit nodig, waarna vereffening achterwege blijft. Hierdoor kan een turboliquidatie sneller en goedkoper worden uitgevoerd;
• Daarom vereist een turboliquidatie ook niet dat de vereffenaar een plan van verdeling van het vermogen, de rekening en de verantwoording deponeert en publiceert in een landelijk dagblad;
• Een ander voordeel is dat de verklaring van non-verzet direct kan worden opgevraagd. In het geval van een (normale) ontbinding dient men eerst een periode van twee maanden na de publicatie in het landelijke dagblad af te wachten. Een turboliquidatie kan hierdoor opnieuw sneller en goedkoper worden uitgevoerd.

Een turboliquidatie kent aan de andere kant ook een aantal risico’s:

• Indien na het ontbindingsbesluit de turboliquidatie wordt uitgevoerd, maar er toch baten blijken te zijn, kan dit een risico zijn voor de bestuurder. In dit soort gevallen kan de bestuurder onder omstandigheden persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Dit komt, omdat de bestuurder dan een persoonlijk ernstig verwijt worden gemaakt.
• Indien na het ontbindingsbesluit er alsnog schulden op de balans blijken te zijn, kan de schuldeiser opnieuw om vereffening vragen.  In een dergelijk geval is het mogelijk dat de rechter de ontbinding terugdraait en de vereffening bijvoorbeeld heropent of de onderneming alsnog failliet verklaart en een curator benoemd.
• Een ander risico is dat een bestuurder aansprakelijk kan worden gehouden indien een turboliquidatie wordt aangewend om oneigenlijke doelen te verwezenlijken. Dit risico komt terug in de hieronder beschreven casus.

In een recente uitspraak van de Rechtbank Noord-Holland heeft een bestuurder door middel van een turboliquidatie vijf besloten vennootschappen ontbonden en uit laten schrijven uit het handelsregister. Hierbij ging de bestuurder op zeer vernuftige wijze te werken: één schuldeiser werd namelijk onbetaald gelaten. En door de turboliquidatie kon de schuldeiser fluiten naar de vordering.

Hierop ging de schuldeiser naar de rechter. Faillietverklaring – als gevolg van het ontbreken van een andere schuldeiser – was uitgesloten. Aldus kon men stellen dat er sprake was van betalingsonwil bij de bestuurder, en een turboliquidatie heeft gebruikt om verhaal tot betaling van haar facturen te frustreren.

Slechts onder bijzondere omstandigheden is er, naast aansprakelijkheid van de vennootschap, ook ruime voor aansprakelijkheid van de bestuurder van de vennootschap. Hiervoor is echter noodzakelijk dat de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt.

Het feit dat de bestuurder de turboliquidatie gebruikt om onder betaling van deze schuldeiser uit te komen, was voor de Rechtbank Noord-Holland al voldoende. De rechtbank oordeelde namelijk in het vonnis dat de bestuurder in deze zaak inderdaad een persoonlijk ernstig verwijt valt te maken.

De bestuurder mocht namelijk niet overgaan tot ontbinding van vennootschappen zonder de vereffeningsprocedure te volgen. Er bleek volgens de jaarrekening nog sprake te zijn van baten in vier van de vijf vennootschappen, die vlak voor de turboliquidatie op wonderbaarlijke wijze door de bestuurder werden gereduceerd tot EUR 0,=.

Vandaar dat de rechtbank meende dat er sprake was van een kunstgreep, puur en alleen om betaling van die schuldeiser te ontwijken.  Volgens de rechtbank is de gedaagde dus als bestuurder aansprakelijk voor de schade die het gevolg is van dit onrechtmatig handelen. In een aparte schadestaatprocedure wordt de schade van de schuldeiser vervolgens begroot.

Het is belangrijk om de met een turboliquidatie gepaard gaande risico’s vooraf in kaart te brengen. Vandaar dat het bij dit soort beslissingen van belang is om advocaten mee te laten kijken. De advocaten van Blenheim hebben jarenlange internationale expertise op het gebied van ondernemingsrecht. Neem daarom gerust contact op met Dirk de Waard om uw zaak te bespreken.