18 september 2022

Aansprakelijkheid bestuurder in geval van verhaalsfrustratie

Categorie: Bestuurdersaansprakelijkheid

Op welke momenten kan een bestuurder persoonlijk aansprakelijk worden gehouden voor schulden van een onderneming? In beginsel verzet de rechtspersoonlijkheid van een vennootschap zich hiertegen. Dit betekent echter niet dat een bestuurder onbegrensd zijn of haar gang kan gaan. In bepaalde gevallen kan een bestuurder wél persoonlijk aansprakelijk worden gesteld, zoals bijvoorbeeld in het geval van verhaalsfrustratie.

Aan de hand van een recent arrest van het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch legt advocaat ondernemingsrecht Dirk de Waard bestuurdersaansprakelijkheid uit.

Wat zijn voorbeelden van verhaalsfrustratie?

Er is sprake van verhaalsfrustratie als een bestuurder bewerkstelligt of toelaat dat de vennootschap haar verplichtingen jegens derden niet nakomt, bijvoorbeeld:

  • als een bestuurder namens de vennootschap een koopovereenkomst met een leverancier sluit, terwijl de bestuurder weet of redelijkerwijze had behoren te weten dat de vennootschap haar verplichtingen onder deze overeenkomst niet kan nakomen en geen verhaal zal bieden voor de als gevolg daarvan ontstane schade; of
  • als een bestuurder slechts één schuldeiser onbetaald laat, terwijl alle andere schuldeisers wel worden voldaan en er in dat geval sprake is van betalingsonwil.

Selectieve betalingen kunnen een grond zijn voor bestuurdersaansprakelijkheid

Slechts ingeval de bestuurder hiervan een persoonlijk (voldoende) ernstig verwijt kan worden gemaakt, kan dit leiden tot zijn of haar persoonlijke aansprakelijkheid voor de schade van de schuldeiser. Dit is een cruciale drempel.

Ondanks dat het bestuurders in beginsel vrijstaat om een eigen afweging te maken en te bepalen welke schuldeisers worden voldaan, kunnen selectieve betaling ingeval van verhaalsfrustratie leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid. Het Hof Den Bosch heeft dit in een recente uitspraak onderschreven. Aldus meent het Hof dat in dit soort gevallen aldus sprake is van een persoonlijk ernstig verwijt aan het adres van de desbetreffende bestuurder.

Dat zit als volgt.

Een schuldeiser blijft onbetaald, waardoor faillissement onmogelijk werd gemaakt

In de procedure bij het Hof Den Bosch was één schuldeiser als enige onbetaald gebleven, terwijl alle andere schuldeisers door de bestuurder van de vennootschap waren voldaan. De mogelijkheid om het faillissement van de vennootschap aan te vragen was de schuldeiser daarmee ontnomen.

Bestuurder ging bewust over tot liquidatie om verhaalsmogelijkheden te beperken

Daarbovenop had de bestuurder de activa van de onderneming geliquideerd tegen te lage prijzen. De ‘lege’ vennootschap bood derhalve geen verhaal voor de vordering van de overgebleven schuldeiser, die aldus met lege handen achterbleef.

Het Hof oordeelde dat er sprake was van onrechtmatige daad en hield de verantwoordelijk bestuurder hiervoor persoonlijk aansprakelijk.

Vragen over bestuurdersaansprakelijkheid als gevolg van verhaalsfrustratie? Neem contact op

Verhaalsfrustratie kent verschillende verschijningsvormen, waaronder selectieve betalingen aan schuldeisers. De vaststelling of een dergelijke vorm van verhaalsfrustratie leidt tot bestuurdersaansprakelijkheid is sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval. De drempel voor interne aansprakelijkheid van bestuurders blijkt in de praktijk hoog. Hiertoe is immers dus ernstige verwijtbaarheid vereist. Desalniettemin moeten bestuurders zich bewust zijn van de alsmaar ontwikkelende mogelijkheden om persoonlijk aansprakelijk te worden gesteld.

Blenheim is een ervaren kantoor met advocaten die kunnen bogen op vele jaren ervaring in de procespraktijk. Zij behandelen zowel nationale als internationale procedures. Vanwege deze ervaring kan Blenheim als geen ander de kansen vooraf inschatten, waardoor onnodige kosten worden vermeden.

Heeft u als bestuurder of schuldeiser vragen omtrent verhaalsfrustratie en/of bestuurdersaansprakelijkheid, neem dan gerust contact op!