Het moment dat het opzeggen van de bankrekening door een bank onrechtmatig is
Categorie: Ondernemingsrecht, Procesrecht
Banken hebben tegenover hun klanten een zorgplicht. Bij het opzeggen van een kredietrelatie vergeet de bank nogal eens de bancaire zorgplicht hoog te houden. In onderhavige kwestie fluit de voorzieningenrechter de Rabobank terug. Ook diende de Rabobank de kosten van de benadeelde te vergoeden. Advocaat ondernemingsrecht Dirk de Waard legt uit.
Klant van de Rabobank komt negatief in het nieuws
Meat Plus B.V. is een onderneming die sinds haar oprichting al meer dan tien jaar bankiert bij de Rabobank. NRC suggereert plots in een artikel dat Meat Plus B.V. vele jaren terug handelde met personen die op een Amerikaanse sanctielijst stonden. Saillant detail: Volgens de NRC kneep de Rabobank toen een oogje dicht en greep niet in, terwijl de Rabobank wel van de transacties op de hoogte was.
De Rabobank treft beheersmaatregelen en dreigt de kredietrelatie op te zeggen
Nadat de Rabobank kennis nam van het NRC artikel gaf zij aan dat zij voornemens was om de kredietrelatie met Meat Plus B.V. te beëindigen en de bankrekening te blokkeren. De Rabobank ging alleen hier niet toe over, indien Meat Plus B.V. volledig mee werkte door (onder meer) alle informatie over deze transacties aan de Rabobank te verstrekken. Bovendien stelde Meat Plus B.V. een concept-businessplan en een concept-compliance beleid op om eventuele malversaties in de toekomst te voorkomen.
De Rabobank treft beheersmaatregelen en dreigt de kredietrelatie op te zeggen
Dit mocht niet baten, waarop de Rabobank aangaf dat zij de opgelegde beheersmaatregel zal handhaven. Aldus zegde de Rabobank de kredietrelatie met Meat Plus B.V. op, met verstrekkende gevolgen voor Meat Plus B.V. Hierdoor zag Meat Plus B.V. geen andere optie dan een procedure op te starten en in kort geding (onder meer) te vorderen:
“Meat Plus te faciliteren en te blijven faciliteren op de Rabobankrekening van Meat Plus op gelijke wijze zoals zij dat deed voor opzegging”.
Rabobank krijgt ongelijk en handelt in strijd met de bancaire zorgplicht
In het vonnis tikte de voorzieningenrechter de Rabobank op de vingers. Volgens de voorzieningenrechter had de Rabobank hiertoe nooit mogen overgaan en handelt zij in strijd met de bancaire zorgplicht. Zo achtte de voorzieningenrechter van belang dat:
- de transacties dateerden uit 2010 tot 2013, een periode waarin de Rabobank beduidend minder strenge eisen stelde;
- de Rabobank toentertijd geen aanleiding zag om de transacties te blokkeren, terwijl zij hier wel van op de hoogte was en Meat Plus B.V. niet wist dat zij in strijd met sanctiewetgeving handelde;
- Meat Plus B.V. nadien nooit meer (onbewust) de fout in ging;
- de Rabobank ook niet aannemelijk maakte dat de beheersmaatregel noodzakelijk was, mede omdat Meat Plus B.V. continu meewerkte met de Rabobank en de Rabobank van de gevraagde informatie voorzag.
Rabobank krijgt ongelijk en handelt onzorgvuldig door onvoldoende te onderzoeken
De voorzieningenrechter maakte ook duidelijk dat de Rabobank onzorgvuldig had gehandeld, doordat de Rabobank geen nader onderzoek had verricht. De beheersmaatregel van de Rabobank, zo bleek tijdens de zitting, was uitsluitend getroffen op basis van het NRC krantenartikel. Niets meer en niets minder. En ook daardoor handelt de Rabobank in strijd met haar bancaire zorgplicht.
Rabobank had kunnen volstaan met minder zware maatregelen, aldus de voorzieningenrechter
Het opleggen van de beheersmaatregel is naar het oordeel van de voorzieningenrechter onder de gegeven omstandigheden bovendien ook in strijd met de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit.
De Rabobank maakte namelijk niet aannemelijk dat zij niet kon volstaan met minder verstrekkende c.q. ingrijpende beheersmaatregelen, bijvoorbeeld door:
- en verbod op handel met bepaalde landen of regio’s; en/of
- financiële transacties met niet rechtstreeks bij de transacties betrokken partijen of met partijen gevestigd in bepaalde regio’s.
Op grond van de jurisprudentie diende de Rabobank zorgvuldig belangen af te wegen
Aldus heeft de Rabobank niet voldoende de onderzoeks-, advies-, informatie- en waarschuwingsplichten in acht gehouden, zoals de Hoge Raad in 2020 in het arrest Promontoria uiteenzette.
Door het niet in acht nemen van deze zorgplicht, handelt de Rabobank in strijd met de aanvullende werking van de redelijkheid en billijkheid (ex art. 6:248 lid 1 BW). Deze norm dient het verschil in kennis en professionaliteit van de bank van haar klant in evenwicht te houden. Indien deze norm geschonden wordt handelt de bank onzorgvuldig.
De Rabobank dient de kosten van Meat Plus B.V. te vergoeden
Naast dat de Rabobank de beheersmaatregelen dient op te heffen diende de Rabobank ook op te draaien voor de kosten van het kort geding. De Rabobank diende op basis van het liquidatietarief de kosten van Meat Plus B.V. voor onder meer de advocaatkosten te vergoeden.
Bent u ondernemer en hebt u problemen met uw bank?
De advocaten van Blenheim hebben vele procedures gevoerd tegen verschillende banken. Vanwege hun jarenlange ervaring in het procesrecht kunnen de advocaten van Blenheim zeer efficiënt een procedure insteken, met een maximaal resultaat als het gevolg. Daarbij houden de advocaten van Blenheim altijd rekening met de daarmee gepaard gaande kosten. Schroom niet om contact met ons op te nemen.