16 oktober 2022

Welstandsadvies voor monument volgens advocaat aanvechtbaar

Categorie: Monumentenrecht

Een monument heeft bijvoorbeeld meer licht nodig. Ramen zijn te klein. Het monument heeft meer comfort nodig. Aanpassing van het monument is dan nodig. Ook al meent “welstand” dat het anders moet.

Monumenteigenaar soms de dupe van onnodig strenge overheid

Een welstandsoordeel is en blijft een subjectief oordeel. Dit geval gaat daar over. Er dient goed gemotiveerd te zijn welke monumentale waarden van een pand in het geding zijn, en waarom en hoe er inbreuk gemaakt wordt op die waarden. Ook art. 2 Monumentenwet: houd rekening met het gebruik (functie) van het monument. Dit is het oordeel van de rechter in de zaak LJN: BA1023, Rechtbank Amsterdam 15 maart 2007 waar de aanvrager van de vergunning een luchtkoker en lift in het monument wilde wegens wijziging van de functie van het gebouw. Lees ook: aanwijzing gemeentelijk monument.

Eigenaar monument dient subjectieve oordelen welstand te laten toetsen

De gemeente heeft geweigerd in dit geval een monumentenvergunning te verlenen voor de plaatsing van een lift in een luchtkoker van een beschermd monument. Er is hierbij verwezen naar de negatieve adviezen van de welstandscommissie en de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. De adviezen beperken zich tot de vaststelling dat de lift inbreuk zal maken op de monumentale waarden, zonder ten aanzien van iedere afzonderlijke ingreep aan te geven welke waarden in het geding zijn en waarom van een grove inbreuk op die waarde sprake is. Er is onvoldoende aandacht besteed aan het belang van functioneel gebruik van het monument in de huidige tijd.

Geen ingrijpende wijziging monument, toch geen vergunning

De eigenaar van het monument stelt in deze zaak dat, in elk geval aan de buitenzijde van het pand, er geen sprake is van een ingrijpende aantasting van de monumentale structuur. Behalve vanaf de bovenste etage en het terras van het naburig pand is het op geen enkele wijze zichtbaar. De aanpassingen aan het monument binnen zijn minimaal. de monumentale waarde word derhalve onjuist toegepast voor wat betreft het interieur van het monument. Waarom doet de gemeente dan toch moeilijk bij de restauratie van dit monument?

Gemeente moet volgens rechter nadere motivering adviezen monument vragen

Aan de hand van foto’s op de zitting van ‘voor’ en ‘na’, valt voor de rechter zonder nadere motivering niet in te zien dat sprake is van een inbreuk op monumentale waarden. De gemeente had volgens de rechter nadere motivering van de adviezen moeten vragen: “alhoewel verweerder in beginsel mag afgaan op adviezen van deskundige adviseurs en een terughoudende rechterlijke beoordeling van die adviezen op zijn plaats is, is naar het oordeel van de rechter in dit geval in die adviezen, gelet op de ter zitting aan de hand van de foto’s gegeven toelichting, niet voldoende specifiek gemotiveerd waarom het plaatsen van een lift in de bestaande luchtkoker leidt tot een onevenredige inbreuk op bestaande monumentale waarden.”

Beroep eigenaar monument tegen afwijzen vergunning monument succesvol

De gebrekkige motivering van het oordeel van de gemeente over wijziging het monument breekt de gemeente op. Voorts heeft de gemeente niet voldoende inzichtelijk gemaakt waarom een eventuele inbreuk niet toelaatbaar is in het licht van het gebruik van het monument zoals voorgeschreven door artikel 2 van de Monumentenwet, binnenkort de Erfgoedwet. De rechter verklaart het beroep van de eigenaar van het monument gegrond. Meer informatie over regels monumenten lees je hier.

Neem vrijblijvend contact op met een van onze juristen van het team vastgoed & overheid.